Authors:Edyta Pijet-Migoń, Karolina Królikowska Pages: 7 - 25 Abstract: Od kilkunastu lat znacząco wzrasta liczba winnic na Dolnym Śląsku. Większość z nich wraz z rozpoczęciem sprzedaży własnego wina wprowadza usługi enoturystyczne. Celem artykułu, mającego charakter badawczy, jest próba odpowiedzi na pytanie w jaki sposób działalność dolnośląskich winiarzy wpływa na rozwój turystyki na obszarach wiejskich oraz w jakim zakresie ich działalność nawiązuje do tradycji winiarskich regionu, a w jakim zakresie jest innowacyjna. W pracy wykorzystano kilka metod badawczych – wywiady pogłębione z właścicielami winnic, analizę stron internetowych oraz profili społecznościowych winnic, wizyty studyjne oraz obserwację uczestniczącą w czasie organizowanych imprez. Z przeprowadzonych badań wynika, że właściciele winnic, pochodzący często spoza miejscowości, w której położona jest winnica, próbują w swojej działalności nawiązywać do tradycji regionalnych, ale równocześnie wprowadzają innowacyjne oferty i usługi dla turystów oraz rozszerzają je o nowe produkty winiarskie. Dużym zainteresowaniem wśród turystów cieszą się pikniki winiarskie, połączone z komentowanymi degustacjami win oraz nowych produktów winiarskich, nie mających tradycji w badanym regionie. Do innowacyjnych produktów winiarskich można zaliczyć wina pomarańczowe, wina wytwarzane w amforach typu kvevri, wina musujące, pétillant-naturel (tzw. pét-naty) oraz naturalne wina organiczne. PubDate: 2022-03-31 Issue No:Vol. 1, No. 122 (2022)
Authors:Ewa Elżbieta Markiewicz, Agnieszka Niezgoda Pages: 26 - 46 Abstract: Sednem tożsamości terytorialnej jest związek emocjonalny mieszkańców z ich okolicą. Tożsamość lokalna sprzyja zatem podtrzymaniu regionalnych tradycji i zwyczajów, przez co może mieć znaczny wpływ na zachowanie kultury będącej elementem atrakcyjności turystycznej. Celem artykułu jest przedstawienie roli inicjatywy społecznej w kształtowaniu tożsamości miejsca poprzez procesy partycypacji społecznej na przykładzie projektu „Cichy Memoriał” w województwie podkarpackim. Zadaniem tej inicjatywy było przybliżenie losów przeciętnych ludzi, mieszkańców bieszczadzkich wsi i uhonorowanie ich poprzez stworzenie im „graficznego” pomnika” na deskach wiejskich prywatnych zabudowań gospodarczych. Pomysł tak się spodobał, iż projekt jest kontynuowany i prace powstają również w innych regionach kraju. Wyniki badań jakościowych pokazały, że „Cichy Memoriał” pozwolił wykorzystać poczucie tożsamości lokalnej, a jednocześnie uświadomił mieszkańcom, że są częścią regionu, w którym mieszkają i posiadają unikatowe dobro, które wzmacnia atrakcyjność turystyczną. Ukazany przykład potwierdza, że tożsamość lokalna sprzyja podtrzymaniu regionalnych tradycji i zwyczajów, przez co może mieć znaczny wpływ na zachowanie kultury, nawiązywać do przeszłości i stanowić cząstkę autentyczności dziedzictwa kulturowego regionu. PubDate: 2022-03-31 Issue No:Vol. 1, No. 122 (2022)
Authors:Agata Walczak Pages: 47 - 84 Abstract: Artykuł jest próbą zidentyfikowania Transylwanii jako regionu o dużym potencjale turystycznym. Dzięki unikalnemu statusowi obszaru autonomicznego, jaki utrzymywała przez wieki, Transylwania wyraźnie odróżnia się na tle innych regionów pod względem kulturowym i cywilizacyjnym. Autentyczność regionu odzwierciedlona jest w jego krajobrazie kulturowym, zachowanym w prawie niezmienionym stanie od wielu wieków. Odnaleźć ją można także w przejawach kultury duchowej i dziedzictwie niematerialnym jego mieszkańców. Transylwania ma wiele do zaoferowania w zakresie turystyki kulturowej, a rozwój poszczególnych form tego rodzaju turystyki może odegrać ważną rolę w ożywieniu życia gospodarczego w regionie. Mieszkańcy Transylwanii mierzą się bowiem z wyzwaniami współczesnego świata, zmianami demograficznymi i gospodarczymi, oraz problemami takimi jak ubóstwo czy brak perspektyw zawodowych. Rozwój turystyki jest z jednej strony szansą na polepszenie sytuacji materialnej mieszkańców Transylwanii, ale może stanowić też zagrożenie dla zachowania autentyczności ich dziedzictwa kulturowego. PubDate: 2022-03-31 Issue No:Vol. 1, No. 122 (2022)
Authors:Iryna Manczak, Maria Bajak Pages: 85 - 108 Abstract: Celem artykułu jest zidentyfikowanie problematyki kreowania doświadczeń turystycznych za pośrednictwem aplikacji mobilnych. Na potrzeby prowadzonych badań przeanalizowano aplikację turystyczną „VisitMalopolska”, w tym jej kluczowe funkcjonalności. Wyróżniona aplikacja umożliwia samodzielne zwiedzanie atrakcji turystycznych zlokalizowanych w regionie Małopolski. Stanowi także przykład narzędzia wspierającego turystów w trakcie podejmowanych podróży. W rozważaniach zwrócono uwagę na zagadnienia teoretyczne związane z kreowaniem doświadczeń turystycznych w związku z użytkowaniem aplikacji mobilnych. Omówiono kluczowe funkcjonalności aplikacji „VisitMalopolska”, jak również z punktu widzenia poznawania atrakcji przez turystów kulturowych. Ponadto postanowiono omówić wybrane narzędzia multimedialne i technologie dostępne w badanym oprogramowaniu mobilnym. Na potrzeby prowadzonych badań przeprowadzono krytyczną analizę literatury przedmiotu, w tym posłużono się metodą case study. Na kanwie prowadzonej dyskusji sformułowano odpowiedzi na postawione pytania badawcze, które pozwoliły zrealizować cel prezentowanego artykułu. W końcowej części rozważań zestawiono rekomendacje, które mogą przyczynić do szerszego wykorzystania analizowanej aplikacji mobilnej w przedsięwzięciach turystycznych, w tym dedykowanych aktywizacji turystyki kulturowej w ujęciu regionalnym. PubDate: 2022-03-31 Issue No:Vol. 1, No. 122 (2022)
Authors:Andrzej Kowalczyk Pages: 109 - 152 Abstract: Region kulturowy należy spostrzegać jako jedną z form regionu geograficznego, przy czym ma on zazwyczaj postać regionu formalnego (powierzchniowego). Za przykład tego rodzaju regionów można uznać obszary, których wspólną cechą jest uprawa winorośli, produkcja wina oraz związana z tym enoturystyka. Traktując turystykę winiarską w sposób kompleksowy można posłużyć się stworzoną przez Valene L. Smith (co prawda z myślą o turystyce etnicznej) koncepcją 4Hs (od pojęć habitat, history, heritage, handicrafts), jak również koncepcją klastra turystycznego, które mogą służyć wydzielaniu regionów kulturowych, nie tylko związanych z wine tourism.Jako przykład, na którym postanowiono zweryfikować użyteczność obu tych koncepcji wybrano region kulturowy w Republice Południowej Afryki, którego głównym ośrodkiem jest Stellenbosch. Sięgające XVII wieku tradycje związane z uprawą winorośli i produkcją wina, zabytkowe charakter Stellenbosch, funkcjonujący od 1971 r. produkt turystyczny pod nazwą Stellenbosch Wine Routes sprawiają, że obszar ten spełnia wszystkie kryteria, aby uznać go za za region kulturowy, jak również region turystyki kulturowej. PubDate: 2022-03-31 Issue No:Vol. 1, No. 122 (2022)
Authors:Łukasz Jakubowski, Marcin Gorączko Pages: 153 - 181 Abstract: Kompleksowa analiza potencjału turystyczno-kulturowego powiatu sępoleńskiego została oparta na metodzie opracowanej w tym celu i opublikowanej pierwotnie w monografii A. Mikos v. Rohrscheidt "Turystyka Kulturowa. Fenomen, potencjał, perspektywy", Gniezno, 2008. Uwzględnia ona potencjalne cele turystyki kulturowej w powiecie, pozostałą ofertę czasu wolnego oraz inne czynniki, wpływające na turystykę kulturową, infrastrukturę turystyczną oraz komunikacyjną, noclegową i gastronomiczną. Waloryzację przeprowadzono metodą bonitacji punktowej z odpowiednio dobranymi kryteriami oceny, odpowiadającemu skali popularności danej grupy atrakcji i typu wypraw kulturowych. PubDate: 2022-03-31 Issue No:Vol. 1, No. 122 (2022)
Authors:Piotr Kociszewski Pages: 182 - 186 Abstract: W jednej z klasycznych definicji pojęcia region turystyczny, autorstwa S. Liszewskiego [2002, s. 91-92], a przywołanej w niniejszym numerze tematycznym „Turystyki Kulturowej” m.in. w tekście A. Kowalczyka, wskazuje się, że „to obszar, który charakteryzuje się atrakcyjnymi walorami turystycznymi, głównie naturalnymi oraz odpowiednim zagospodarowaniem, na którym koncentruje się ruch turystyczny”. W tych kategoriach zwykło się postrzegać regiony turystyczne, dokonując ich właściwego opisu strukturalnego i funkcjonalnego, uwzględniającego także charakter wpływających na atrakcyjność walorów. Czasem zdarza się jednak, że warto wyjść poza najczęściej zarysowane ramy postrzegania – np. identyfikujące dany obszar mocniej w kategoriach przyrodniczych i dostrzec także niemniej istotne, a jednocześnie interesujące wątki kulturowe, a wręcz ich wzajemne postrzeganie. W kontekście zatem przyjętego nadrzędnego zagadnienia numeru tematycznego – tj. ujęcia turystyki kulturowej w skali regionów wydaje się, że właściwym krokiem w części dotyczącej recenzji naukowej ciekawej publikacji jest przywołanie opracowania, które będzie właściwą egzemplifikacją postulowanego powyżej podejścia. Taką propozycją jest zatem opracowanie zatytułowane Pałac i ludzie. Historia rezydencji myśliwskiej w Białowieży w latach 1860-1945, autorstwa Michała Słoniewskiego i Swietłany Czestnych, wydane w 2019 r. Warto dodać, że jest tom I – obejmujący lata 1860-1920, a jako miejsca wydania Autorzy wskazują aż trzy lokalizację – tj. Warszawę, Sankt Petersburg i Białowieżę, co szerzej zostanie skomentowane w dalszej treści niniejszej recenzji. PubDate: 2022-03-31 Issue No:Vol. 1, No. 122 (2022)
Authors:Piotr Kociszewski, Paweł Plichta, Krzysztof Kasprzak, Beata Raszka, Marcin Gorączko, Armin Mikos von Rohrscheidt Pages: 187 - 221 Abstract: Pojęcie „region” w dyskusji naukowej cechuje „nieostrość jego pojmowania” [por. Mazurski 2009]. Jest ono wieloznaczne także z tego powodu, iż używają go i definiują dla swoich potrzeb badawczych przedstawiciele wielu dyscyplin. Zapraszamy do interdyscyplinarnej dyskusji nad tematyką regionu / regionów, zawężonej wszakże do kontekstu turystyki kulturowej. Armin Mikos von Rohrscheidt [2008, s. 166; szerzej: 2009, s. 72-75] wskazuje, że „granice regionów wyodrębnionych najczęściej dla potrzeb masowej turystyki rekreacyjnej, nie pokrywają się na przykład z zasięgiem regionów historycznych i kulturowych, mających kapitalne znaczenie dla turystyki kulturowej”.Warto zatem spróbować odpowiedzieć na poniższe pytania: Jak wykorzystać potencjał regionów, pokonując rozmaite ograniczenia' Jak skutecznie promować turystykę kulturową w skali regionu' W jakim formacie i za pomocą jakich narzędzi może funkcjonować regionalna polityka turystyczna' Jakie przykłady regionów w Polsce lub innych częściach świata mogą stanowić model lub antyprzykład dla rozwiązań teoretycznych i praktycznych w innowacyjnym wykorzystaniu tej kategorii dla potrzeb turystyki kulturowej' Jak region/regiony mogą kształtować turystykę kulturową' PubDate: 2022-03-31 Issue No:Vol. 1, No. 122 (2022)