Abstract: پیش بینی دقیق امواج برای عملیات های دریایی و ساحلی از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف اصلی این تحقیق، پیشبینی ویژگیهای موج برای مناطق سواحل شمالی دریای عمان با استفاده از مدل طیفی MIKE 21 SW است. در این مقاله، ابتدا تولید امواج توسط یک باد با وضوح مکانی 1/0 درجه و زمانی یک ساعت و با شرط مرزی مناسب، از دادههای مطالعاتی سواحل کشور (فاز ششم – سواحل مکران) با وضوح زمانی یک ساعته ارائه شد. نتایج با داده های اندازه گیری در ایستگاه های معین برای سال 2016 اعتبارسنجی شدند. پارامترهای موج شبیه سازی شده بعد کالیبراسیون و تنظیم ضرایب سفیدک موج به عنوان پارامتر اتلاف موج، با نتایج داده های اندازه گیری در سه ایستگاه، با همبستگی قوی به ترتیب ۹۰٪ ، ۸۶٪ و ۸۰٪ با مقدار بهبود ۶/۷%، ۴/۶% و ۱۸/۲۷% مطابقت دارد. همچنین ضریب همبستگی برای Tp و MWD بطور نمونه برای ایستگاه پسابندر به ترتیب ۳۳/۰ و ۵۸/۰ بدست آمد. نتایج این مطالعه نشان میدهد شاخص پراکندگی برای Hs در سه ایستگاه بعد از کالیبراسیون به ترتیب ۲۳۲/۰، ۳۶۳/۰و ۶۸۴/۰، برای Tp مقادیر ۳۳۸/۰، ۳۳۷/۰ و ۳۹۳/۰ و برای MWD به ترتیب نیز ۱۴۹/۰، ۱۸۲/۰ و ۳۰۰/۰ بدست آمد. با استنباط از نتایج شبیه سازی و پارامترهای بی بعد سن موج و تیزی موج می توان گقت وض...
Abstract: در پژوهش حاضر با استفاده از داده های بارش روزانه تعداد 469 ایستگاه هواشناسی و باران سنجی منطقه شمال غرب ایران نسبت به بررسی رابطه میان تغییرات دمای نقطه شبنم با بارش های فرین در این منطقه اقدام شده است. برای این منظور از روش رگرسیون درخت تصمیم برای تعیین طبقه دماهایی موثر در بارش های فرین و رگرسیون موزون جغرافیایی برای شناسایی پهنه های معنی دار استفاده گردید. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که ارتباط مستقیم و معنی دار بالایی بین این دو متغیر وجود دارد و با افزایش دمای نقطه شبنم شدت رخداد بارش های فرین نیز در همه صدک ها (90، 95 و 99) افزایش پیدا می کند. نتایج حاصل از رگرسیون درخت تصمیم نشان داد دماهای شبنم مختلف (مقادیر پایین و بالا) تواما در رخداد بارش های فرین در منطقه شمال غرب ایران نقش دارند ولی در بارش های فرین خیلی شدید (بارش های بالای صدک99) نقش دماهای شبنم بالا بیشتر از مقادیر پایین بوده است. هم چنین بخش جنوب غربی منطقه مورد مطالعه، بالاترین درجه همبستگی را نسبت به سایر بخش ها دارا می باشد. این بخش منطبق بر پهنه هایی است که بیشترین رخداد بارش ها را در خود دارد. این موضوع نشان می دهد که بارش های فرین متاثر از دمای نقطه شبنم در مناطقی رخ م&...
Abstract: استحصال آب از رطوبت هوا به عنوان یکی از روشهای نوین و پایدار برای تأمین منابع آب در مناطق با کمبود منابع آب طبیعی و همچنین در شرایط وقوع خشکسالی از اهمیت بالایی برخوردار است. با توجه به تاثیرپذیریِ کمیت آب قابل استحصال از رطوبت هوا از تغییرات متغیرهای جوی هواشناسی همچون دمای هوا، سرعت باد و رطوبت هوا، بنابراین پتانسیل استحصال آب از رطوبت هوا میتواند به شدت تحت تاثیر تغییرات اقلیمی قرار بگیرد. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی تغییرات پتانسیل استحصال آب از رطوبت هوا تحت سناریوهای RCP4.5 و RCP8.5 از گزارش پنجم تغییر اقلیم به انجام رسیده است. نتایج در دوره پایه نشان داد که مدلهای اقلیمی از کارایی مناسبی برای بررسی پتانسیل استحصال آب از رطوبت هوا برخوردار میباشند بهطوری که متوسط شاخص همبستگی در سطح ایستگاههای مطالعاتی بیش از 67/0 و مقدار شاخص خطای RMSE به 83/1 لیتر بر متر مربع در روز به محدود شده است. علاوه بر این پایش شرایط استحصال آب از رطوبت هوا تحت سناریوهای اقلیمی در دورههای آتی حاکی از وجود روند افزایشی در سطح اطمینان 95 درصد در مقدار آب قابل استحصال از رطوبت هوا است، چنانکه مقدار آماره آزمون ناپارامتری منکندال تحت سناریوهای RCP4.5 و RCP8.5 در ...
Abstract: سیل از جمله بلایای طبیعی شناخته شدهاست که نه تنها در کشورهای در حال توسعه بلکه در کشورهای توسعه یافته نیز باعث ایجاد خسارات مالی و جانی میشود. سنجندههای رادار دیافراگم مصنوعی (SAR) یک منبع داده ضروری برای برنامهریزان و کارشناسان بحران سیلاب میباشد. زیرا قابلیت تصویربرداری از سطح زمین را بهصورت مستقل از شرایط آبوهوایی و زمان تصویربرداری دارند. در دسترس قرار گرفتن این تصاویر همراه با استفاده از سامانه های محاسبات ابری مانند Google Earth Engine (GEE)، فرصت ارزشمندی برای مدیریت بحران فراهم میکند، زیرا امکان دسترسی سریع به دادههای آماده را میسر میکند که برای برنامههای مدیریتی مؤثر در مواجهه با سیل مورد نیاز است. هدف از این پژوهش پایش سریع سیل رودخانه کشکان پلدختر میباشد. الگوریتم ارائه شده در این مطالعه از تصاویر سری زمانی سنتینل-1 و لندست 8 به همراه سایر دادههای کمکی به منظور پایش سیل در سامانه GEE استفاده میکند. این الگوریتم براساس آمار چند زمانه ماهواره SAR به منظور شناسایی سیلهای غیرمنتظره به صورت به هنگام میباشد. علاوه بر این، احتمالات دستهبندی آب سطح، مبتنی بر دادههای سری زمانی لندست استفاده میشود تا سیلهای غیرمنت...
Abstract: امروزه با توجه به افزایش جمعیت و نیاز روزافزون به غذا، تأمین امنیت غذایی از الزامات ضروری در هر منطقه محسوب میشود. از طرفی خشکسالی-های اخیر یکی از دلایل اصلی تزلزل در امنیت غذایی و تولید غذا در مناطق مختلف دنیا به شمار میرود. هدف از این پژوهش در وهلۀ اول انتخاب یک مدل برتر به منظور ارتباطسنجی بین پارامترهای خشکسالی_امنیت غذایی در استان البرز است. بدین جهت از دادههای مربوط به بارش و دما به منظور محاسبۀ شاخص خشکسالی هواشناسی SPEI و همچنین دادههای مربوط به سطح زیرکشت و تناژ (تن در هکتار) دو محصول استراتژیک گندم و جو که بیش از 43% غذای استان را تأمین میکنند، در بازۀ زمانی 21 ساله (1400-1380) استفاده شد. برای بررسی ارتباطسنجی پارامترهای خشکسالی_امنیت غذایی در استان البرز چهار روش Spearman، ANN، ANFIS و M5 مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد در شهرستان طالقان و کرج معیارهای نکوئی برازش R2، RMSE و MAE روشهای Spearman، ANN، ANFIS و M5 به ترتیب از 752/0 تا 736/0، 242/0 تا 217/0، 107/0 تا 114/0، 847/0 تا 837/0، 209/0 تا 253/0 و 107/0 تا 111/0 متغیر میباشد. همچنین در بین الگوریتمهای استفاده شده، روش درخت تصمیم M5 بهترین مدل به منظور ارتباطسنجی بین متغیرهای خشکسالی و امنیت غذایی بود. به طوریکه R2، RMSE و MAE مدل مذکور از شهرستان طالقان تا شهرستان کرج...
Abstract: بیش از ۷۰ درصد سطح کره زمین را آب فراگرفته است. حملونقل دریایی عمدهترین وسیله جابهجایی کالا و مواد اولیه موردنیاز اقتصاد کشورهای دریایی است. در حال حاضر بیش از ۸۵ درصد تبادل تجاری کشور ما از طریق دریا انجام میشود. هیدروگرافی به عنوان کلید توسعه زیرساخت کشورهای ساحلی قلمداد میگردد.عدم وجود منابع ارایه اطلاعات مکانی دریایی دقیق، قابلاطمینان، در دسترس عموم، تحت شبکه و بهروز برای کاربران دریایی کشور مشکلات فراوانی به وجود آورده است که علاوه بر خطرات ناوبری، استفاده از نرمافزارها و یا اپلیکیشنهای موبایلی خارجی که بعضاً ایران را مورد تحریم قرار دادهاند، توسط دریانوردان ایرانی میباشد که مشکلات خاص امنیتی را به همراه خواهد داشت.تولید و انتشار چارتهای دریایی مهمترین زیرساخت دانش هیدروگرافی است. ایجاد یک سامانه بومی و جامع جهت ارایه و نمایش لحظهای چارتهای دریایی به روز در بستر وب یک ضرورت اجتناب ناپذیر جهت توسعه ساحلی، فراساحلی و رصد جغرافیایی دریایی میباشد.راهاندازی این سامانه از آنجا حیاتی است که با ارائه یک سرویس دقیق، به روز و کاربردی میتوان کلیه اطلاعات ناوبری اعم از چارتهای دریایی با مقی&...
Abstract: امروزه استفاده همهگیر از تجهیزات ماهوارهای به منظور تعیین موقعیت اشیاء یا اشخاص، به صورت تجاری و رایج انجام میشود. با توجه به اینکه اساس تجهیزات ماهوارهای، غیربومی و در اختیار کشورهای بیگانه است، در مواقع بحرانی از قبیل تنشهای سیاسی و یا جنگ، به دلیل ردیابی و یا ارسال اطلاعات ناصحیح، غیر قابل اعتماد میباشند. امنیت اطلاعات، به ویژه در حوزه نظامی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. همچنین شناخت دقیق مختصات جغرافیایی و تعیین موقعیت افراد و تجهیزات از موارد بسیار مهم میباشد. اهمیت این موضوع به خصوص در مورد ناوبری زیر سطحی که امکان استفاده از GPS وجود ندارد، مشهود است. در این پروژه قصد داریم امکان ناوبری زیرسطحی مستقل از GPS و با استفاده از نقشهی مغناطیسی و الگوریتمهای تطابق مورد بررسی قرار دهیم. سه روش KATO ، ICCP و MSD ارائه، شبیه سازی و مقایسه میشوند و مقادیر RMSE محاسبه گشته اند. در بخش نتایج نشان میدهیم که ICCP بهترین دقت را دارد. همچنین طراحی سامانه مربوط مورد بحث قرار میگیرد.واژگان کلیدی: امنیت اطلاعات، ناوبری زیرسطحی، مستقل از GPS، مغناطیس، الگوریتم تطابق، شبیهسازی
Abstract: کاهش اثرات سوء ناشی از آلودگی نفتی همواره به عنوان یک مسئله محیط زیستی مورد توجه قرار گرفته است. در این بین، گام اول در مواجهه با این مشکل، آشکارسازی و شناسایی آلودگی در سریعترین زمان ممکن است تا از انتشار و آثار سوء آن جلوگیری شود. روشهای سنتی که مبتنی بر بازدید میدانی میباشند، به دلیل نیاز به تجهیزات و نیروی انسانی بسیار، پرهزینه هستند و سرعت بالایی ندارند. بنابراین استفاده از روشهای مبتنی بر فناوری سنجش از دور و تصاویر ماهوارهای امروزه توسعه قابل توجهی یافته است. در این پژوهش توانایی تصاویر رادار، سامانه گوگل ارث انجین و محیط GIS در قالب یک چارچوب یکپارچه و به منظور تسریع در فرآیند شناسایی لکههای نفتی مورد استفاده قرار گرفت. بر اساس روش این پژوهش، ابتدا منطقه هدف مشخص گردید و دادههای راداری ماهواره سنتینل1 در محیط گوگل ارث انجین فراخوانی شد. در گام بعدی با اعمال فیلترینگ، آشکارسازی لکههای نفتی صورت گرفت. به منظور بررسی صحت نتایج، دادههای میدانی مورد استفاده قرار گرفت. مقایسه نتایج حاصله با وقایع آلودگی نفتی در منطقه مورد مطالعه، بیانگر کارآیی مناسب چارچوب پیشنهادی برای آشکار سازی لکههای نفتی است.
Abstract: انباشت سرمایی و توجه به تامین نیاز سرمایی یکی از مهمترین عوامل در مکان یابی احداث باغ پسته و انتخاب رقم مناسب این محصول برای یک منطقه به شمار میرود. باغداران پسته در مناطق معتدله مجبور به انتخاب ارقامی با نیازهای مناسب سرمایی با اقلیم منطقه مورد نظر هستند. با توجه به منحصر به فرد بودن نیاز سرمایی ارقام پسته (به منظور تولید اقتصادی مستمر)، توجه و لحاظ چنین عاملی در انتخاب رقم مناسب پسته به منظور احداث باغ جدید بسیار ضروری است و باید اطمینان حاصل شود که زمستان منطقه به منظور تامین نیاز سرمایی به قدر کافی سرد و طولانی باشد. از طرفی موقعیت جغرافیایی هر منطقه تاثیر تعیین کنندهای بر دما و انباشت سرمایی قابل حصول این محصول دارد. در این پژوهش، با توجه به اینکه در ارزیابی و تناسب سنجی یک منطقه برای یک محصول خاص، استفاده از ایستگاههای اقلیمی به تنهایی کافی نیست، از دادههای شبکهای دمای بازتحلیل ERA5-Land به منظور برررسی توزیع مکانی روند ساعات سرمایی در کشور و همچنین تهیه نقشه احتمالاتی توزیع مکانی بالقوه انباشت سرمایی چهار رقم عمده پسته طی دوره 2021-1981 استفاده شد. نتایج نشان داد بجز ایستگاههای کرمان، رفسنجان و فیض آباد، در بقیه نقا...
Abstract: باتوجه به اینکه در سیستم های ایستگاه هواشناسی خودکار اطلاعات خام توسط حسگرها توسط AWS ها جمع آوری میشود و خود این حسگرها قابلیت پردازش دادههای خام را ندارند و برای پردازش ، دادهها را به سمت CPS در یک ناامن ارسال میشود با توجه به اینکه دادههای خام در شبکه بیسیم ارسال میشود و هیچ نوع عملیات رمزنگاری و تبادل کلید بین طرفین ارتباط انجام نشده است هر لحظه این امکان وجود دارد که یک شخص ثالث با هویت حمله کنند بین AWS و CPS قرار گیرد و دادههای ارسالی را شنود یا دستکاری شود. ما در این مقاله با ترکیب سیستم رمزنگاری الجمال و الگوریتم تبادل کلید دیفی هلمن یک روش رمزنگاری جدید ارائه کردهایم که برخلاف روش موجود قابلیت تبادل کلید برای فرستنده و گیرنده از کلید عمومی مهیا میکند بهگونهای که دیگر نیاز نیست برای رمزنگاری و تبادل کلید از دو الگوریتم متفاوت استفاده شود. نتایج شبیه سازی روش پیشنهادی در برابر حمله جستجوی فراگیر نشان میدهد که روش پیشنهادی در سناریو اول به به روش نرمال 0.030141 ودر روش موازی 1.241097 ثانیه و در سناریو دوم به روش نرمال 5.112216 و در روش موازی 6.724856 ثانیه بیشتر در مقابل روش الجمل در برابر حمله جستوجوی فراگیر مقاومت میکند.
Abstract: هدف از پژوهش تحلیل خشکسالی شهر کرمان با استفاده از شاخصهای خشکسالی بارش استاندارد شده، درصد نرمال بارندگی وشدت خشکسالی پالمروارتباط بین این شاخصها با وضعیت پوششگیاهی منطقه میباشد. لذا داده دما و بارش 30 ساله از سازمان هواشناسی کشوراخذ گردید تا مقدار (SPI)و(PNPI) مشخص گردد وجهت محاسبه شدت خشکسالی از شاخص (PDSI)حاصل از دادههای دانشگاه IDAHO استفاده شد.درادامه با دانلود تصاویر از ماهواره مودیس و تحلیل تصاویر در نرم افزار ArcGIS، نقشه تغییرات پوششگیاهی (NDVI) منطقه به دست آمد که ما برای افزایش دقت، روند پوشش گیاهی را به صورت ماهانه در سامانه گوگل ارث انجین رسم کردیم تا نتایج حاصل، قابلیّت تحلیل با دقت کافی را داشته باشند. نتایج نشان داد که شاخص SPI کرمان بیشتر در دامنه 1- تا 1+ بوده که نمایانگر خشکسالی خفیف تا متوسط میباشد و PNPI کرمان با 43% بیشتر سالها را نرمال و درحال حرکت به سمت خشکسالی تشخیص داده است و شاخص پالمر نیز نشان داد که سالهای (2004-2008-2010) با شدت حدود 8/4- خشکسالی خیلی شدیدی را تجربه کردهاند بررسی شاخص NDVI کاهش حدود 15 کیلومتر از پوششگیاهی را نشان داد و طبق نمودار سری زمانی سال 2008 و 2012 با مساحتی حدود 3 تا 4 کیلومتر کمترین پوشش را داشتهاند. لذا از آن جهت که شاخصه...
Abstract: امنیت ارتباطات بین دستگاههای اینترنت اشیا یک نگرانی بزرگ در این زمینه است و با افزایش تعداد دستگاهها و کاربران، معماری فعلی و پروتکلهای ارتباطی نمیتوانند به نیازهای سیستم مانند احراز هویت، مجوز دسترسی پاسخ کافی بدهند. یکی از راه حل های مهم این مسئله استفاده از شبکههای توزیع شده و غیرمتمرکز مانند بلاکچین است. تاکنون پروتکلهای احراز هویت و توافق کلید مختلفی مبتنی بر بلاکچین در اینترنت اشیا و سایر محیط ها مشابه ارائه شده است با این حال طرح احراز هویت امنی برای سیستمهای هواشناسی پیشنهاد نشده است .در این مقاله، ما طرح احراز هویت ایمن مبتنی بر شبکه بلاکچین را برای سیستمهای هواشناسی پیشنهاد میدهیم که در برابر حملات مختلف مقاوم است.. امنیت طرح پیشنهادی در مقابل حملات به صورت رسمی و غیر رسمی، مورد ارزیابی قرار گرفته و نتایج تجزیه و تحلیل امنیتی نشان میدهد که امنیت طرح پیشنهادی در مقابل حملات اکتیو و پسیو مقاوم است. در ادامه طرح پیشنهادی از نظر هزینههای پردازشی مورد ارزیابی قرار گرفته که نتایج ارزیابی طرح پیشنهادی نشان میدهد طرح پیشنهادی نسبت به طرحهای مشابه به دلیل تمرکز روی امنیت هزینه پردازشی رو به افز...
Abstract: تغییرات آب و هوایی و پیامدهای آن چالش مهمی را بر بخش کشاورزی تحمیل کرده است. شناسایی نگرش مردم محلی نسبت به تغییر اقلیم و راهکارهای سنتی و مدرنی که جهت سازگاری در پیش گرفتند، می تواند در ثمر بخش بودن مدیریت اثرات تغییر اقلیم بسیار مفید واقع شود. هدف از این پژوهش ارائه دیدگاه و نگرش شالیکاران بومی مازندران با تغییرات اقلیمی و راهکارهای سازگاری با آن می باشد. بدین منظور ابتدا با روش پرسشنامه ای به سنجش دیدگاههای مردم محلی درباره تغییر اقلیم و راهکارهای سازگاری با آن اقدام شد و با استفاده از روش های آماری پردازش شدند. بعد از تعیین شاخص راهکارهای سازگاری(ASI ) ، 19 راهکار ارائه شده، رتبه بندی شدند تا نتایج آن برای سیاست گذاری های موثر تر در جهت سازگاری با تغییر اقلیم و ارائه خدمات بهتر به شالیکاران محلی مازندران استفاده شود. نتایج نشان داد بیش از 50 درصداز شالیکاران منطقه، تغییر اقلیم و اثرات آن را احساس و تجربه کردهاند و مهمترین پیامدهای تغییر اقلیم در بخش شالیکاری کاهش حاصلخیزی خاک،مصرف کود بیشتر و افزایش آفات و امراض ،اقدام زود هنگام به نشاءکاری و به دنبال آن خسارت سرمای دیررس بهاره، زیاد شدن زمان ماندن نشاء در خزانه و کم شد...
Abstract: هرچند دقت شبیه سازی ارتفاع موج تا حد زیادی به کیفیت میدان باد واداشتی بستگی دارد اما با وجود تولید محصولات باد با کیفیت بالا، هنوز میدان های باد مورد استفاده برای مدلسازی امواج دریا در معرض اریبی هستند. به حداقل رساندن تاثیر خطاهای باد بر خروجی مدل موج راه حل عملیاتی بلند مدتی نیست. روش متداول تر، کالیبره کردن مدل موج است که عموماً با تنظیم ضرایب خاصی در این مدل ها به اجرا در می آید. جملات ورودی انرژی باد و اتلاف سفیدک راس موج در مدلهای موج نسل سوم در طول زمان بهبود یافته اند. در مطالعه حاضر، حساسیت شبیهسازی ارتفاع موج شاخص به جملات ورودی باد و اتلاف سفیدک راس موج را در یک مدل موج نسل سوم بررسی شده است. برای این منظور از 36 پیکربندی مختلف مدل موج استفاده شده است. نتایج این مطالعه اجازه می دهد تا پاسخ مدل SWAN را به عنوان تابعی از پارامترهای فیزیکی مشاهده کنیم. کالیبراسیون مدل SWAN با استفاده از میدان باد واداشتی ERA5، دقت شبیهسازی را به طور قابلتوجهی در دریای عمان بهبود بخشید. برای دریای عمان توصیه می شود که عبارت ورودی باد و اتلاف ناشی از سفیدک راس موج بر اساس فرمول بندی Janssen با ضریب C_ds=4.0 در شبیه سازی مورد استفاده قرار گیرد. با در نظر گرفتن آم...
Abstract: مواجهه با پدید گردوخاک در سالهای اخیر به یکی از مهمترین چالشهای زیستمحیطی در مناطق مختلف جهان تبدیل شده و مطالعات زیادی در ارتباط با شناسایی چشمههای گردوخاک و مناطق تحت تأثیر آنها و نیز راههای مقابله با آن صورت گرفته است. ایران نیز به عنوان یکی از کشورهای واقع در کمربند گردوخاک جهانی، متأثر از پدیده گردوخاک است و استانهای مختلف آن در فصول متفاوت درگیر این پدیده میشوند. استان هرمزگان واقع در سواحل شمالی خلیج فارس، با توجه به الگوهای جوی، تحت تأثیر رخدادهای گردوخاک قرار میگیرد. در این مقاله با استفاده از دادههای مختلف دیدبانی، محصولات سنجشازدور و مدلسازی عددی، چشمههای گردوخاک در استان هرمزگان شناسایی و مناطق تحت تأثیر آنها مشخص شده است. نتایج نشان داد چشمههای گردوخاک با فعالیت شدید در جنوبشرقی شهرستان جاسک، مرز شهرستانهای بندرعباس و خمیر و همچنین شرق بندر لنگه قرار دارند. بیشترین میزان شار قائم گردوخاک نیز مربوط به جاسک، جنوب بندرعباس، بندر خمیر و شرق بندر لنگه است که بیشترین پتانسیل غبارخیزی با تندی باد 20 متر بر ثانیه و رطوبت 5% را نیز شامل میشوند
Abstract: در این مقاله، بهمنظور بررسی پدیده گردوخاک در خاورمیانه با استفاده از دادههای باز تحلیلشده ERA5 و دادههای دیدبانی ایستگاههای همدیدی در بازه زمانی 2009 الی 2018 به تحلیل زمانی و مکانی الگوهای همدیدی مؤثر بر شکلگیری گردوخاک پرداخته شده است. در فصل بهار با افزایش دما، یک مرکز کمفشار در جنوبشرقی ایران شکل میگیرد که در فصل تابستان به سمت شمالشرقی خود توسعه پیدا میکند و همراه با استقرار یک پشته در شمال شرقی ایران سبب ایجاد شیو فشاری و درنتیجه افزایش تندی باد میشود و با مستعد بودن سطح، گسیل گردوخاک را به همراه خواهد داشت. در فصل پاییز و زمستان وزش جت قطبی قویتر شده و حرکت آن به سمت نواحی جنوبیتر گسترش مییابد. این در حالی است که در فصل تابستان جت ضعیفتر شده و جت جنبحاره به سمت عرضهای بالا جابهجا میشودبه بیان دیگر در فصل گرم سال توفان گردوخاک با تقویت شیو فشاری در سطح زمین و افزایش تندی باد همراه است که سبب فعال شدن چشمهها و گسیل و انتقال گردوخاک میشود. در فصل سرد سال نیز استقرار جبهه سرد، بهویژه روی کشور عراق، سبب وزش باد شدید شده و درنهایت منجر به گسیل و انتقال گردوخاک میشود.
Abstract: مدلسازی دماهای حدی از چالشهای مهم در پیشنگری رفتار اقلیم است. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی یک سامانه همادی چند مدلی برای پیشنگری دماهای حدی فصل سرد ایران تحت سناریوهای اجتماعی_اقتصادی است. در این راستا از برونداد ۵ مدل GFDL-ESM4، MPI-ESM1-2-HR، IPSL-CM6A-LR، MRI-ESM2 و UKESM1-0-LL و داده های 95 ایستگاه همدید هواشناسی در دو دوره پایه (2014-1981) و دوره پیشنگری (2040-2021) استفاده شد. ابتدا برونداد مستقیم مدلها، با روش واریانس تصحیح اریبی گردید و سپس بهمنظور بررسی کارایی مدلها و سامانه همادی معرفیشده از نمودار تیلور و سنجههای آماری استفاده شد. با استفاده از سامانه همادی ساختهشده دماهای حدی با دو سناریوی خوشبینانه SSP126 و بدبینانه SSP585 پیشنگری شد. نتایج نشان داد که خطای سامانه همادی به کار گرفتهشده در مقایسه با تکتک مدلهای عضو سامانه تا حد مطلوبی توانسته است خطای پیشنگری را کاهش دهد. مقادیر پیشبینیشده برای کمینه دما شباهت بیشتری با داده های واقعی نسبت به دمای بیشینه دارند. همچنین نتایج نشان داد که دمای کمینه نسبت به دمای بیشینه در دوره پایه افزایش قابلتوجهی خواهد داشت. بهطورکلی عرض جغرافیایی کشور نقش عمدهای در توزیع دمای حداکثر کشور خواهد داشت و توزیع دمای حداقل نیز تح...
Abstract: مطالعه دمای خاک در اعماق مختلف، از نظر اقلیمشناسی (بهخصوص در مقیاس خرد)، کشاورزی و صنعت مهم میباشد و بسیاری از فرایندهای خاک را تحتتأثیر قرار میدهد. روش مورد استفاده توصیفی-تحلیلی بوده و هدف آن تعیین روابط خطی و غیرخطی دمای هوا و دمای عمقهای 50،30،20،10،5 و 100 سانتیمتری در ساعتهای 6:30، 12:30 و 18:30 طی دوره آماری 2007 تا 2021 در ایستگاه جهرم میباشد. آمار ساعتی دمای هوا و دمای اعماق مختلف خاک از اداره کل هواشناسی استان فارس دریافت شد و با استفاده از روش رگرسیون روابط خطی و غیرخطی برای هر عمق خاک استخراج شد. نتایج نشانمیدهد روابط خطی در مقایسه با روابط غیرخطی نتایج بهتری از نظر همبستگی و ضریب تبیین داشت و در روابط خطی، ضریب همبستگی بین دمای هوا با دمای اعماق خاک برای همه فصول در سطح 99 درصد معنیدار است. بیشترین ضریب همبستگی در تمام فصول معمولاً در اعماق سطحی خاک و مخصوصاً در عمق 5 سانتیمتری در ساعت 18:30 است و پایینترین ضریب همبستگی در تمام فصول در عمق یک متری و در ساعت 6:30 بوده است و با افزایش عمق، همبستگی و ضریب تبیین روندی کاهشی دارد. بیشترین دامنه نوسان دمای خاک در ساعت 6:30 و در عمقهای 5 تا 20 سانتیمتری اتفاق افتاده و افزایش دمای خاک نسبت به افزایش درج...
Abstract: خسارت ناشی از سرمای دیررس بهاره یکی از مخاطرات طبیعی اصلی است. سرمازدگی بهاره تهدید مهمی برای محصولات کشاورزی محسوب میشود. هدف از این مطالعه، یافتن پاسخ به این سوالات است."یخبندان دیررس بهاره چه تأثیری بر محصولات کشاورزی دارد؟" و "شکافهای تحقیقات اخیر چیست؟" مقالات متعددی تا نوامبر 2022 از پایگاههای اطلاعاتی Web of Science، Scopus، Science Direct، Pub Med، ResearchGgate, و Google Scholar search engine، SID، Iran Doc، Magiran وSi explore جمعآوری شد. جهت دستیابی به نشریات مربوطه از کلیدواژههای “Spring Frost”، “ Late Frost”و “Late Spring Frost” استفاده شد. پس از ارزیابی مقالات، 45 مقاله انتخاب شد. تحقیقات اخیر نشان داده است که 22/42 درصد از مقالات مربوط به خسارت ناشی از سرمازدگی دیررس بهاره بوده است. 33/53 درصد از مقالات در آسیا منتشر شده است. بیشترین تعداد مقاله در ایران در سال 1393 و در سایر نقاط جهان در سال 2018 منتشر شده است. واژههای“Frost Damage”، “Phenology”، “Climate Change”و“Frost Spring ” بهعنوان متداولترین کلیدواژهها ظاهر شدند. بعلاوه، نتایج نشان داد که آسیب ناشی ازسرماهای دیررس بهاره بر اندامهای آسیب پذیر گیاه به طور قابل توجهی تأثیر می گذارد. سرماهای دیررس بهاره که پس از جوانه زنی گیاهان علفی و درختان رخ میدهد تأثیر مهمی بر کشاورزی و جنگلداری در مناطق مختلف جهان دارد. این روید...
Abstract: هدف اصلی این پژوهش بررسی مقدار نیاز خالص آبیاری محـصولات عمـده کـشت شـده در دشـت جیرفت شامل سیب زمینی، پیاز، گندم، جو، گوجه فرنگی و ذرت دانهای در دوره آتـی (2031-2050) بـر پایـه سناریوهای مختلف RCP، با استفاده از مدل LARS-WG6میباشد. دادههای مورد نیاز در این پژوهش، شامل مقادیر روزانه بارش، دمای حداقل، دمای حداکثر و سـاعت آفتابی ایستگاه سینوپتیک جیرفت (طی دوره آماری 2017-1989) میباشند که از مرکز اطلاعات و آمار سازمان هواشناسی کشور اخذ گردیدند. ابتدا توانایی مدل LARSWG6 برای شبیهسازی متغیرهای اقلیمی ایستگاه سینوپتیک جیرفت در دوره پایه (1989-2017) بررسی گردید. سپس با استفاده از مدل HadGEM2 مقادیر آنها در دوره 2031-2050 بر پایه سناریوهای انتـشار RCP2.6، RCP4.5 و RCP8.5 شبیهسازی شدند. در نهایت با محاسبه مقدار بارش مؤثر و تبخیر و تعرق پتانسیل، مقدار نیاز خالص آبیاری محصولات مورد بررسـی در مقیـاس ماهانه در دوره پایه و دوره آتی برآورد و تغییرات آنها در مقایسه با یکدیگر ارزیابی شدند. بر اساس نتایج ریزمقیاس نمایی مدل LARSWG6 در دوره آتی نسبت به دوره پایه طبق سناریوهای RCP2.6، RCP4.5 و RCP8.5 دمای حداقل به ترتیب ۳/۱، ۳/۲ و ۷۵۳/۲ سانتی-گراد، دمای حداکثر به ترتیب ۶/۰، ۱۴/۱ و ۴۴/۱ درجه سانتیگراد افزایش یافته و میانگین ب...
Abstract: در این مطالعه با هدف تعیین الگوی پدیده گردوخاک در غرب آسیا و ارتباط آن با پوششگیاهی، میانگین AOD و نیز شاخصهای SAVI، VCI و TCI در بازه زمانی 10 ساله (2009 تا 2018) ارزیابی شده است. مهمترین نتایج حاکی از آن است که در بخش وسیعی از منطقه مقدار AOD قابلتوجه است. محاسبه ضریب همبستگی بین AOD و NDVI در 4 منطقه که دارای بیشترین مقادیر AOD هستند نشان داد که تقریبا در تمامی مناطق و در تمامی فصول مقادیر ضریب همبستگی منفی و معنی دار است. بنابراین میتوان نتیجه گرفت که در این مناطق با کاهش پوشش گیاهی مقدار AOD افزایش یافته است. همچنین بیشترین مقدار این همبستگی در مرز عراق و کویت و در فصل تابستان برابر 73/0- بدست آمد. علاوه بر این بیشترین تغییرات فصلی SAVI در غرب ایران و کشور عراق با مقادیر بین 4/0 – 05/0 مشاهده شده است؛ به گونهای که شاخص SAVI در این مناطق در فصل بهار به شکل قابل توجهی بیشتر از سایر فصلها است. کمترین مقادیر VCI نیز در منطقه مورد بررسی در عراق، سوریه و عربستان با مقادیر کمتر از 6 مشاهده شده است. بیشترین مقادیر شاخص TCI مربوط به مناطقی در شمالشرقی عربستان و در فصل تابستان است. در ایران در نواحی شرقی مقدار این شاخص بین 70-60 است که میتواند نشان دهنده افزایش دما در این مناطق نسبت به مقادیر بلند...