Authors:Anna Krzyżanowska First page: 23 Abstract: Zmienność utrwalonych struktur językowych może być ujmowana zarówno z perspektywy systemowego opisu związków frazeologicznych, jak i z perspektywy pragmatycznej, tj. ich użycia i funkcjonowania w dyskursie. Przejawia się poprzez zjawisko wariantywności lub jest efektem świadomego naruszenia przez nadawcę ustalonej struktury formalnej i semantycznej związku. Stosowane na frazeologizmach operacje mają istotny walor poznawczy, pokazują bowiem możliwość przekształcania w tekstach związków o różnym stopniu utrwalenia. Nawet w wypadku udosłownienia stałego połączenia lub jego dekompozycji strukturalnej znaczenie idiomatyczne pozostaje w tle, identyfikowane przez odbiorcę dzięki społecznemu utrwaleniu jednostki. PubDate: 2018-08-20 DOI: 10.17951/ah.2017.8.23 Issue No:Vol. 8 (2018)
Authors:Ewa Bulisz First page: 39 Abstract: Artykuł przedstawia przeobrażenia gatunkowe wybranych tekstów dotyczących mody. Autorka prześledziła ukształtowanie kompozycyjne materiałów ukazujących się w prasie kobiecej od wieku XIX, przez wiek XX, aż do współczesności. W aspekcie pragmatycznym publikacje modowe adaptują wyznaczniki gatunkowe korespondencji, felietonu, relacji, recenzji czy reklamy. Nie można jednak tej generycznej identyfikacji absolutyzować. Analiza ciągów gatunkowych ze szczególnym uwzględnieniem architektoniki realizujących je tekstów pokazuje, że typowe dla współczesnej prasy układy, czyli gatunki w formie kolekcji złożone ze wzmianek (stowarzyszonych z materiałem ikonograficznym) nie są redakcyjną nowością. Wprost przeciwnie – mają długą tradycję. Kolejna różnica w stosunku do współczesności dotyczy bogactwa genologicznego tekstów o modzie. W przeszłości o ich ukształtowaniu decydowały dwa schematy: gatunek w formie kolekcji złożony ze wzmianek oraz kolekcja gatunków z dominującą korespondencją. PubDate: 2018-08-20 DOI: 10.17951/ah.2017.8.39 Issue No:Vol. 8 (2018)
Authors:Sara Akram First page: 61 Abstract: Celem artykułu jest próba odpowiedzi na zawarte w tytule pytanie – czy blog można uznać za gatunek w formie kolekcji czy za kolekcję gatunków. Podstawę badawczą dla rozważań teoretycznych stanowi blog Jacka Kłosińskiego (klosinski.net). W pierwszej części artykułu zreferowano historię pojęcia kolekcji w refleksji naukowej. Zostały tu uwzględnione najważniejsze nazwiska badawcze i prace: Lwa Wygotskiego, Jeana Piageta, Anny Wierzbickiej, Jerzego Bartmińskiego, Stanisławy Niebrzegowskiej-Bartmińskiej oraz Marii Wojtak. Pojęcie kolekcji do lingwistyki przeniesiono z badań psychologicznych nad rozwojem procesu poznawczego człowieka. Dokładnie zdefiniował je Bartmiński, natomiast na grunt szczegółowych analiz przeniosła Niebrzegowska-Bartmińska, operacjonalizując je do badań nad tekstami ustnymi. Z kolei na płaszczyznę rozważań genologicznych pojęcie kolekcji wprowadziła Wojtak, przedstawiając koncepcję dwóch nowych form genologicznych – gatunku w formie kolekcji oraz kolekcji gatunków. Mogą być one bardzo pomocne w analizie gatunkowej blogu, który jest złożoną i niejednorodną formą wypowiedzi.Autorka przedstawia analizę struktury blogu Kłosińskiego, z uwzględnieniem kwestii delimitacyjnych oraz problemu rozłożenia funkcji poszczególnych komponentów i funkcji całościowej, ustala również relacje między elementami składowymi blogu, aby sprawdzić, w jakim stopniu jest on strukturą wewnętrznie uporządkowaną i spójną. Stwierdza, że blog, choć nie spełnia jednak warunków, jakie gatunkowi w formie kolekcji stawia Wojtak, to jest wieloskładnikowym, heterogenicznym gatunkiem, którego postać może być modyfikowana dzięki możliwościom technologicznym. PubDate: 2018-08-20 DOI: 10.17951/ah.2017.8.61 Issue No:Vol. 8 (2018)
Authors:Patrycja Herbut First page: 73 Abstract: Artykuł dotyczy systemów RPG, światów przedstawionych oraz onimii w grach tego typu. Przedłożono nie tylko historię gier role-playing, lecz także opisano najbardziej znane, a zarazem kluczowe systemy RPG. W artykule wyjaśniono również, czym są gry RPG, jakie elementy składają się na rozgrywkę, np. kim jest Mistrz Gry lub co to jest sesja. Na przykładzie imion z gry Kroniki Fallathanu autorka wskazała, w jaki sposób gracze tworzą miana swoich postaci. PubDate: 2018-08-20 DOI: 10.17951/ah.2017.8.73 Issue No:Vol. 8 (2018)
Authors:Magdalena Chołojczyk First page: 89 Abstract: Artykuł bada skomplikowane związki między gawędą Mieczysława Romanowskiego a najwybitniejszym dziełem Wincentego Pola. Pozwala to na nowe, bardziej przychylne, spojrzenie na twórczość gawędową autora Łużeckich i zwrócenie uwagi na to, jak różnorodne potrafiły być źródła jego natchnienia.Bezpośrednią inspiracją do napisania Charta watażki z pewnością była dla poety lektura Mohorta. Utwór nie jest jednak biernym naśladownictwem, Romanowski zaczerpnął bowiem z rapsodu rycerskiego Pola to, co już wcześniej pobudzało wyobraźnię twórców krajowych: przypominający o czasach wielkości Rzeczpospolitej mit Kresów oraz zwrot ku wyidealizowanej szlacheckiej przeszłości, który zaowocował w XIX wieku popularnością gatunku gawędy prozatorskiej i wierszowanej. W Charcie watażki Romanowski jest bliższy utrwalonemu modelowi gawędy niż Pol, który z kolei wpisując w swój utwór heroizację, stworzył gawędowy rapsod rycerski. Wykorzystanie narzędzi metodologii postkolonialnej do przyjrzenia się nie tylko temu, ale i innym utworom poety pozwala dostrzec, że obraz Kresów, jaki odnajdziemy w jego dziełach, nie jest wynikiem jedynie inspiracji Mohortem, a raczej częścią XIX-wiecznego dyskursu.. PubDate: 2018-08-20 DOI: 10.17951/ah.2017.8.89 Issue No:Vol. 8 (2018)
Authors:Damian Zubik First page: 103 Abstract: Zamiarem artykułu jest próba odczytania powieści Czterdzieści i cztery Krzysztofa Piskorskiego poprzez przyjrzenie się jej funkcjonowaniu w ramach steampunku. W tym celu prześledzone zostały występujące w utworze elementy tego podgatunku oraz sposób realizacji jego podstawowych założeń. Ponadto tekst skupia się na ukazaniu odwołań do tradycji romantycznej, jakie dokonują się na różnych poziomach powieści. Obie z wymienionych płaszczyzn zostają do siebie odniesione. Pozwala to ujrzeć obecne w Czterdzieści i cztery połączenie steampunku z tradycją romantyczną z obu perspektyw, a także zgłębić, dlaczego melanż ten przyniósł pisarzowi taki sukces czytelniczy. Istotne dla badań jest osadzenie utworu w kontekstach: literatury fantastycznej, teorii paradygmatu romantycznego Marii Janion oraz kultury popularnej. PubDate: 2018-08-20 DOI: 10.17951/ah.2017.8.103 Issue No:Vol. 8 (2018)
Authors:Angelika Moskal First page: 119 Abstract: Atlantyda i Jolanta Edwarda Leszczyńskiego to utwory sceniczne, realizujące charakterystyczny dla dramatów symbolicznych Maurice’a Maeterlincka topos theatrum mundi. Motyw świata jako teatru w dramaturgii belgijskiego pisarza ściśle łączył się z teorią, że istnienie człowieka kształtuje tajemnicze Przeznaczenie. Leszczyński mocy tej przeciwstawił potęgę bogów, dzielących się na przeciwstawne sobie siły, wyrażające ambiwalentne wartości. Podczas gdy boskie ingerencje są w dramatach Leszczyńskiego przedstawione w sposób dość bezpośredni, o Przeznaczeniu mówi się w nich subtelnie. Jego rola aktualizuje się w formie podszeptów intuicji bohaterów. PubDate: 2018-08-20 DOI: 10.17951/ah.2017.8.119 Issue No:Vol. 8 (2018)
Authors:Martyna Ujma First page: 137 Abstract: Tematem niniejszego artykułu jest sposób przedstawiania i kreowania nazistowskich praktyk antysemickich i działań totalitarnych przez autorów międzywojennej satyry. Przedmiotem analizy uczyniono komedie Rodzina Antoniego Słonimskiego oraz Mrówki i Baba-Dziwo Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. Ujęcie pokazuje, że zagrożenia ze strony ustrojów totalitarnych, w tym szczególnie nazizmu, odczuwano już na początku lat trzydziestych ubiegłego wieku. PubDate: 2018-08-20 DOI: 10.17951/ah.2017.8.137 Issue No:Vol. 8 (2018)
Authors:Małgorzata Kulikowska First page: 153 Abstract: W artykule poddano refleksji poezję Warłama Szałamowa, która w dalszym ciągu pozostaje na marginesie zainteresowań literaturoznawców badających twórczość autora Opowiadań kołymskich. Zanalizowana została kategoria czasu oraz przestrzeni w wierszu Мне что ни ночь – то море бреда… z cyklu Torba listonosza (Сумка почтальона). W toku badań poszczególnych motywów, z uwzględnieniem kontekstu historycznego (Gułag Anne Applebaum) oraz literackiego (Jeden dzień Iwana Denisowicza Aleksandra Sołżenicyna, Inny świat Gustawa Herlinga-Grudzińskiego), a także refleksji teoretyczno-literackiej i filozoficznej (Michaiła Bachtin, Jurija Łotman, Henriego Bergson, Gastona Bachelard, Gilberta Duranda) wykazano, że utwór jest w istocie obrazem poetyckim, w którym istotną rolę odgrywają elementy akwatyczne. Obraz ten jest metaforą kondycji człowieka w rzeczywistości łagrowej. Analiza kategorii czasu oraz przestrzeni tworzących kilka chronotopów wykazała, że kondycja człowieka w każdym z nich jest zróżnicowana; jest determinowana przez dwa zasadnicze czynniki: wspomnienia (przeszłość) i wewnętrzną siłę witalną (ukierunkowanie ku przyszłości). PubDate: 2018-08-20 DOI: 10.17951/ah.2017.8.153 Issue No:Vol. 8 (2018)
Authors:Karolina Szymczak First page: 167 Abstract: Tematem artykułu stało się porównanie wiersza Charlesa Bauelaire’a Femmes damnées (Potępione) oraz jego dwu tłumaczeń: autorstwa Kazimiery Zawistowskiej i Bohdana Wydżgi. Opis różnic, wynikających z odmiennej wrażliwości poetyckiej tłumaczy oraz ich uwikłań genderowych, zostaje poprzedzony krótką informacją na temat wpisanych w kontekst współczesnych teorii przekładoznawczych sposobów kształtowania relacji między dziełem oryginalnym i tłumaczonym. Choć utwór Zawistowskiej nie jest tak wierny francuskiemu oryginałowi jak tekst Wydżgi, to przewyższa go pod względem artystycznym. Przyjęte w artykule tło badań kulturowych, w którego obrębie istotną rolę zyskuje kategoria płci, umożliwia odnalezienie w przekładzie młodopolskiej poetki typowej dla tej twórczości specyfiki „głosu kobiecego”. Jej wersję tłumaczenia można uznać za rodzaj manifestu kobiecej seksualności i kobiecych doświadczeń ciała, zmysłowej miłości oraz cierpienia. PubDate: 2018-08-20 DOI: 10.17951/ah.2017.8.167 Issue No:Vol. 8 (2018)
Authors:Jerzy Skwarzyński First page: 183 Abstract: Uczciwe tłumaczenie to takie, którego rezultatem jest tekst docelowy wywołujący u czytelników reakcję zbliżoną do tej powodowanej przez tekst wyjściowy. By temu podołać, tłumacz musi mieć możliwość wykorzystania dowolnych rozwiązań translacyjnych na poziomie jednostkowym i całościowym. Polskie tłumaczenie powieści dla młodzieży Wonder autorstwa R.J. Palacio opracowane przez Marię Olejniczak-Skarsgård jest tego dobrym przykładem. Pojawiające się w niej problemy translacyjne zostały rozwiązane dzięki różnym strategiom. Dzięki połączeniu rozmaitych rozwiązań powstał czytelny przekład, który daje możliwość zareagowania na opowieść i jej elementy tak jak czytelnicy oryginału. Przeprowadzona analiza daje podstawy do badań empirycznych dotyczących stosunku młodych odbiorców do paratekstów. PubDate: 2018-08-20 DOI: 10.17951/ah.2017.8.183 Issue No:Vol. 8 (2018)
Authors:Elżbieta Perkowska-Gawlik First page: 195 Abstract: Celem artykułu jest ukazanie jednego z kierunków rozwoju tradycyjnej powieści detektywistycznej. Zarówno amatorzy, jak i specjaliści z zakresu różnych dziedzin starają się zaadaptować formułę klasycznego kryminału dla propagowania swojej wiedzy. Rezultatem takich poczynań są powieści, które oprócz wciągnięcia czytelnika w fascynujący proces rozwiązywania zagadki kryminalnej, prezentują zagadnienia związane z pracą bądź zainteresowaniami autora.Półki księgarskie pełne są poradników przedstawiających metody pokonywania różnorakich problemów trapiących współczesne społeczeństwo, jednakże trafiają one do wąskiego grona odbiorców zainteresowanych konkretnym zagadnieniem. Doceniając ogromną popularność kryminałów, Elizabeth Zelvin, znana i ceniona specjalistka w dziedzinie terapii uzależnień, postanawia użyć formuły klasycznej powieści detektywistycznej w celu przybliżenia szerszemu gronu czytelników zasad pracy z osobami cierpiącymi na chorobę alkoholową. Szczegółowa prezentacja heterotopii (‘innych przestrzeni’), do których wstęp mają jedynie chorzy, współuzależnieni i terapeuci, zgrabnie wpleciona w intrygę kryminalną, czyni Death Will Get You Sober spektakularnym przykładem hybrydyzacji konwencji tradycyjnego kryminału. PubDate: 2018-08-20 DOI: 10.17951/ah.2017.8.195 Issue No:Vol. 8 (2018)
Authors:Agata Łukasiewicz First page: 207 Abstract: Artykuł przedstawia różnorodne aspekty Inności zawarte w cyklu powieści Harry Potter, skupiając się na czarnym charakterze – Lordzie Voldemorcie. Pisząc o Inności bohatera, autorka tekstu ma na myśli interferencję uruchomionych przez niego sił, które zakłócają ustalony w przedstawionym świecie porządek. Skłonności, czyny oraz cele postaci stanowią zagrożenie dla dwóch płaszczyzn, z którymi ma styczność – magiczną i nie-magiczną. Łączy w sobie cechy, które są znane i obce innym: jednocześnie jest i nie jest istotą ludzką. Ponadto artykuł przedstawia dynamiczną naturę Inności czarnego charakteru. Wraz z rozwojem wydarzeń postać przechodzi metamorfozę i ewoluuje w swojej Inności ukształtowanej w obrębie trzech podstawowych sfer dotyczących imienia, ciała i duszy. Jest to szczególnie dostrzegalne w aspekcie jego życia i umierania. By uniknąć przerażającej go śmierci, bohater decyduje się rozszczepić duszę na kilka części (Horkruksy). Zabieg ten ma na celu zapewnienie mu nieśmiertelności. W efekcie zarówno jego dusza, jak i ciało zostają zniszczone. Niemniej jednak, nie umiera on całkowicie. Mimo że Voldemort pozostaje obecny w świecie żywych, nie jest ani człowiekiem, ani duchem. Koncepcja duszy czarnego charakteru wskazuje na jej niezależność od ciała. Po swoim upadku Voldemort wstępuje w ciała innych osobników, które są jego przejściowymi Horkruksami. Wykorzystując ich posłuszeństwo, manipuluje nimi, by odzyskać swoją utraconą siłę i ciało. Ogólnie rzecz ujmując: to nieumiejętność kochania dowodzi jego Inności. PubDate: 2018-08-20 DOI: 10.17951/ah.2017.8.207 Issue No:Vol. 8 (2018)
Authors:Agnieszka Kiejziewicz First page: 219 Abstract: Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie różnorodności sposobów kreowania stereotypów japońskości w relacjach podróżniczych i fanowskich, ze szczególnym naciskiem na publikacje dostępne polskiemu czytelnikowi. Autorka wychodzi od przywołania powodów opierania wyżej wymienionych narracji na stereotypach kulturowych oraz zwięzłego przytoczenia genezy zjawiska w literaturze światowej. W kolejnych częściach artykułu opisuje zjawisko „pułapki porównań”, dającej się zaobserwować w relacjach podróżniczych traktujących o spotkaniu z Innym. Jako główne przykłady analizy autorka przywołuje fabularyzowaną narrację Powrót niedoskonały Marcina Bruczkowskiego oraz publikacje Joanny Bator. PubDate: 2018-08-20 DOI: 10.17951/ah.2017.8.219 Issue No:Vol. 8 (2018)
Authors:Ireneusz Jasiuk First page: 231 Abstract: Celem artykułu jest przedstawienie zarysu dziejów uzdrowiska Truskawiec, z wykorzystaniem m.in. materiałów naukowych, przedwojennej prasy czy pocztówek pochodzących ze zbiorów własnych. Omówione zostały następujące aspekty: historia miejscowości od dziejów najdawniejszych po czasy współczesne, zarys dwóch wybitnych postaci związanych z Truskawcem – Kazimierza Pelczara i Rajmunda Jarosza– a także sławnych gości tego miejsca. Dużo uwagi poświęcono latom 1918–1939. PubDate: 2018-08-20 DOI: 10.17951/ah.2017.8.231 Issue No:Vol. 8 (2018)
Open Access journal
[26 journals]
