Authors:Andrzej Krawiec Pages: 7 - 20 Abstract: Fenomenologiczny namysł nad istotą sztuki podąża w kierunku wyjawienia jej ostatecznego Źródła, z którego pochodzi także duchowość człowieka, a z niej – dzieła artystyczne. Sztuka zajmuje szczególne miejsce w rozważaniach Martina Heideggera, Hansa Ursa von Balthasara oraz Michela Henry’ego, których wspólnym rysem jest wskazywanie na zdolność transcendowania dzieła ku wymiarowi poza- i ponadestetycznemu. Dla tych autorów dzieło sztuki stanowi „drogę”, po której duch człowieka może zmierzać zarówno ku Transcendencji (Absolutowi, Bogu), jak i w głąb samego siebie. W niniejszym artykule namysł nad religijnym wymiarem istoty sztuki zostaje poszerzony o analizę Pasji według św. Jana BWV 245 Jana Sebastiana Bacha, która stanowi szczególny przykład artystycznego odzwierciedlenia fenomenologicznej refleksji filozoficzno-teologicznej. PubDate: 2021-11-30 DOI: 10.15633/pms.4110 Issue No:Vol. 19 (2021)
Authors:Mateusz Ziemlewski Pages: 21 - 39 Abstract: Joseph kard. Ratzinger w swojej twórczości teologicznej poświęcał uwagę estetyce, a zwłaszcza estetykom muzyki sakralnej. Interpretację opierał na teologii dogmatycznej nakierowanej chrystologicznie. Samą zaś estetykę wiązał z faktem przebicia Serca Pana Jezusa na krzyżu. Twierdził bowiem, że prawdziwe piękno łączy się z prawdą i nie może zaistnieć bez przyjęcia cierpienia, czego wyrazem jest przebicie serca. W przeciwnym razie piękno byłoby fałszywe, ponieważ odwodziłoby od ludzkiego życia. Tymczasem Chrystus stał się człowiekiem, gdyż współczuł ludziom. Również ta kategoria ma ważne miejsce w estetyce muzyki sakralnej. Droga piękna to droga powrotu do Boga w prawdzie. Henryk Mikołaj Górecki to kompozytor, którego twórczość często jest nadmiernie wiązana z postacią Maryi. Tymczasem Jezus Chrystus również ma swoje miejsce w muzycznym dorobku Góreckiego, również w aspekcie Najświętszego Serca. PubDate: 2021-11-30 DOI: 10.15633/pms.4111 Issue No:Vol. 19 (2021)
Authors:Grzegorz Piotr Lenart Pages: 41 - 57 Abstract: W artykule podjęto temat śpiewu podczas nabożeństwa pogrzebowego. Najpierw przedstawiono historię pochówku zmarłych w pierwszych cywilizacjach i towarzyszącej im muzyki, a następnie ukazano schemat liturgii pogrzebu w chrześcijaństwie. Dalej, posługując się metodą analizy tekstu, autor wykazał deficyt pieśni liturgicznych, które zawierałyby treści mówiące o zmartwychwstaniu i nadziei. PubDate: 2021-11-30 DOI: 10.15633/pms.4112 Issue No:Vol. 19 (2021)
Authors:Juan Pablo Rubio Sadia Pages: 59 - 73 Abstract: W artykule podjęto temat śpiewu podczas nabożeństwa pogrzebowego. Najpierw przedstawiono historię pochówku zmarłych w pierwszych cywilizacjach i towarzyszącej im muzyki, a następnie ukazano schemat liturgii pogrzebu w chrześcijaństwie. Dalej, posługując się metodą analizy tekstu, autor wykazał deficyt pieśni liturgicznych, które zawierałyby treści mówiące o zmartwychwstaniu i nadziei. PubDate: 2021-11-30 DOI: 10.15633/pms.4113 Issue No:Vol. 19 (2021)
Authors:Krzysztof Cyran Pages: 75 - 92 Abstract: Artykuł omawia wybrane aspekty duchowego wymiaru muzyki Krzysztofa Pendereckiego w perspektywie metafizycznej, nakreślonej przez samego kompozytora w wypowiedziach kluczowych dla jego autorefleksji. „Odbudowanie przestrzeni metafizycznej, strzaskanej przez kataklizmy XX wieku” zakłada przemyślenie podstaw dotychczasowej kultury oraz poszukiwanie nowych środków wyrazu. Autor, odnosząc się do ponad sześciu dekad działalności twórcy Polskiego Requiem, skupia się na kilku kluczowych wątkach, takich jak: liczba i parametr, czas i przestrzeń, metafizyka dźwięku, ethos dzieła i sacrum obecne w samej muzyce. Owa interpretacja stara się wydobyć mniej opisywane cechy muzyki Pendereckiego, stanowiące jednak w rozumieniu autora stały i ważny komponent we wszystkich okresach jego twórczości. PubDate: 2021-10-30 DOI: 10.15633/pms.4114 Issue No:Vol. 19 (2021)
Authors:Luisa Nardini Pages: 93 - 104 Abstract: Chants Hypertexts to strona internetowa towarzysząca oczekiwanej książce, która jest studium i edycją znaczącego korpusu muzyki liturgicznej ze średniowiecznych południowych Włoch, prozopli mszalnych zawartych w tzw. manuskryptach benewenckich. Repertuar ten jest znaczący z wielu punktów widzenia. Pozwala nam na wykrycie wielu wielokulturowych wpływów na obszarze o bardzo zróżnicowanej populacji. Rzymianie, Bizantyjczycy, Lombardowie, Normanowie, Frankowie, Żydzi i muzułmanie byli obecni w tym regionie w różnym czasie, pełniąc różne role polityczne. Wszyscy oni odcisnęli swoje piętno na jego produkcji kulturowej, w tym na muzyce liturgicznej używanej w obrzędach Kościoła łacińskiego, a kobiety, a w szczególności zakonnice, były aktywnymi uczestniczkami tej muzycznej i liturgicznej produkcji. Poza podjęciem tematu kobiecej kreatywności, strona porusza również kwestię „etycznej współpracy” poprzez pełną przejrzystość w odniesieniu do współpracowników. W ten sposób strona pokaże swoje zaangażowanie w oddanie pełnego głosu artystom z przeszłości oraz dzisiejszym naukowcom i technikom. PubDate: 2021-11-30 DOI: 10.15633/pms.4115 Issue No:Vol. 19 (2021)
Authors:Katarzyna Danilewicz Pages: 107 - 121 Abstract: W artykule przedstawiono przekształcenia melodyczne antyfony ad Mandatum “Si ego Dominus et Magister” zapisanej w jednym z najcenniejszych zabytków polskich późnego średniowiecza, Graduale Jana Olbrachta (Rkp. 43, AKKK). Analizę przekształceń przeprowadzono w oparciu o porównanie z zapisem adiastematycznym omawianej antyfony w Antyfonarzu Hartkera (CH-SGs 390) oraz jego restytucją melodyczną w Graduale Novum. W wyniku przeprowadzonych badań ustalono tożsamość wersji antyfony zapisanej w Graduale Olbrachta oraz wyłoniono podstawowe różnice względem starszych wersji zapisu śpiewu, takie jak zmiana relacji między dźwiękami, stosowanie większych interwałów oraz zmiana atrybucji tonalnej antyfony. PubDate: 2021-11-30 DOI: 10.15633/pms.4116 Issue No:Vol. 19 (2021)
Open Access journal
[9 journals]
