|
Similar Journals
![]() |
Studia Rossica Gedanensia
Number of Followers: 0 ![]() ISSN (Print) 2449-6715 - ISSN (Online) 2392-3644 This journal is no longer being updated because: the publisher no longer provides RSS feeds |
- O Autorach
Authors: Katarzyna Wojan
Abstract: .
PubDate: 2023-12-31
- List gratulacyjny
Authors: Grzegorz Ojcewicz
Abstract: .
PubDate: 2023-12-31
- Od Redaktorów
Authors: Katarzyna Wojan, Zbigniew Kaźmierczyk
PubDate: 2023-12-31
- Trzej prorocy: Sołżenicyn, Friedman, Dugin. Część pierwsza:
Sołżenicyn
Authors: Zbigniew Kaźmierczyk
Pages: 23 - 34
Abstract: Artykuł przedstawia na tle biograficznym dzieło i myśl profetyczną Aleksandra Sołżenicyna. Podstawą jej analizy jest mowa z okazji przyznania autorowi Oddziału chorych na raka literackiej Nagrody Nobla oraz jego wykład na temat stanu cywilizacji Zachodu wygłoszony na Uniwersytecie Harvarda – zatytułowany Zmierzch odwagi. Proroctwa Sołżenicyna dotyczące Zachodu pokazane są w kontekście jego pracy Jak odbudować Rosję' W artykule prezentację znalazły prognozy geopolityczne George’a Friedmana na podstawie prac Następna dekada oraz Następne 100 lat: Prognoza na XXI wiek. Obie wizje przyszłości ukazane są pod kątem geopolitycznych koncepcji Aleksandra Dugina. W ich kontekście wydobyte zostały znaczenia jego projektów i proroctw dotyczących Rosji i świata, wyrażonych w pracach Podstawy geopolityki, Czwarta teoria polityczna oraz w programowych wypowiedziach pod tytułem Czekam na Iwana Groźnego.
PubDate: 2023-12-31
DOI: 10.26881/srg.2023.10.01
- Opozycja „swój – obcy” w świadomości Rosjan końca XVIII–
początku XIX wieku: dylematy i wybory Nikołaja Karamzina
Authors: Magdalena Dąbrowska
Pages: 35 - 47
Abstract: Artykuł zawiera omówienie dzieł literackich, publicystycznych i historiograficznych Nikołaja Karamzina (1766–1826) z perspektywy opozycji „swój – obcy”. Artykuł składa się z pięciu części, przedstawiających ewolucję poglądów Karamzina, jego rozterki i wybory: Wprowadzenie, Między własnym a obcym: wokół korespondencji (o listach Karamzina do J.C. Lavatera i P. Wiaziemskiego), „Rosja czy Europa'”: „Listy podróżnika rosyjskiego”, „Gdzie jest Polska'”: „Zdanie obywatela rosyjskiego”, Syberia: wokół „Historii państwa rosyjskiego”, Zakończenie. Przedmiotem rozpatrzenia są dwa pytania: 1. czy Rosja to Europa'; 2. czy ziemie przyłączone do Rosji (np. Polska) są „prawdziwą” Rosją' Podstawę teoretyczną stanowią prace Tzvetana Todorova, Bernharda Waldenfelsa i Marty Wójcickiej.
PubDate: 2023-12-31
DOI: 10.26881/srg.2023.10.02
- Stanisław Brzozowski i Fiodor Dostojewski. O fascynacji polskiego
filozofa twórcą rosyjskim
Authors: Piotr Koprowski
Pages: 48 - 58
Abstract: Polski filozof, krytyk literacki, publicysta, pisarz i poeta Stanisław Brzozowski (1878– 1911) przejawiał duże zainteresowanie, przechodzące w fascynację, osobą rosyjskiego pisarza, myśliciela Fiodora Dostojewskiego (1821–1881) oraz jego twórczością. W artykule postawiono tezę, iż autor Zbrodni i kary utwierdził polskiego filozofa w przekonaniu o mocy oddziaływania kulturowego, o konieczności czynnego uczestnictwa w realiach teraźniejszości. Model społeczno-kulturowy artystycznie wykreowany przez Dostojewskiego i nasycony aktywizmem, Brzozowski uznał za kompatybilny wobec wyznawanej przez siebie koncepcji życia i myślenia. W sprzężeniu żywiołowości i umysłowości, duszy kulturalnej i jej form, charakterystycznym dla myśli autora Legendy Młodej Polski, idee Dostojewskiego zajmowały ważne miejsce. W opinii Brzozowskiego w sposób plastyczny przekładały się na historie życia konkretnych osób – bohaterów utworów Rosjanina, m.in. urzędnika, oficera, literata, popa czy rewolucjonisty. Wszyscy oni, niezależnie od dzielących ich różnic, chcieli przede wszystkim żyć i swoimi działaniami, silnym pragnieniem owo istnienie konstytuowali. Czynili to bezwiednie, zmagając się z przeciwnościami losu, niekiedy buntując się przeciwko nim, ale trwając, pracując, działając. Przedstawiona przez Dostojewskiego „rosyjska dusza”, niewyidealizowana, posiadająca zarówno ciemne, jak i jasne „strony”, jawi się – według Brzozowskiego – jako swego rodzaju zwierciadło, w którym mogą się przeglądać Polacy, by wyjść z cechującego ich marazmu i rozpocząć twórczą, aktywną egzystencję. W artykule przybliżono kilka uwag i refleksji Brzozowskiego na temat autora Biesów i jego spojrzenia na człowieka w ogóle, a Rosjanina zakorzenionego w kulturze rosyjskiej w szczególności. Analiza wybranych dzieł polskiego filozofa, zwłaszcza zaś Legendy Młodej Polski, Głosów wśród nocy, Płomieni, Idei, potwierdziła prawdziwość postawionej tezy.
PubDate: 2023-12-31
DOI: 10.26881/srg.2023.10.03
- Польский исторический контекст
рассказа «Скверный анекдот» Ф.М.
Достоевского
Authors: Siarhei Padsasonny
Pages: 59 - 69
Abstract: Рассказ Скверный анекдот Ф.М. Достоевского рассмотрен через призму исторической ситуации эпохи, которая имела важное значение в драме политической жизни Польши ХIХ века. Речь идет об утрате государственности, борьбе за свободу, а позже – влиянии отмены крепостного права царским указом 1861 года, а также о дальнейших событиях, с этим связанных. В материале осмыслен колониальный подход применительно к данному произведению. Рассмотрена специфика жизни человека в условиях политической зависимости. Идеи гуманности предстают определенной фикцией в реалиях государственности. Фон, предшествующий восстанию 1863–64 гг., становится иллюстрацией недовольства подчиненных народов. А в данной статье – это новый ключ к прочтению рассказа.
PubDate: 2023-12-31
DOI: 10.26881/srg.2023.10.04
- „Civis Polonus. Hostem Moscoviensem” – Rosja Maurycego
Mochnackiego
Authors: Zbigniew Kaźmierczyk
Pages: 70 - 81
Abstract: Czym było obywatelstwo polskie Mochnackiego i jakie przesłanki miała jego wrogość wobec Moskwy – to pytania, które podejmuje artykuł. Przedstawia on postać najwybitniejszego krytyka literackiego doby romantyzmu. Omawia znaczenie w jego biografii wychowania na prowincji, nieograniczonego kontaktu z naturą i ludowością, udziału w antycarskiej konspiracji, rosyjskiego więzienia, zniewolenia cenzurą, udziału w wojnie z Rosją, Wielkiej Emigracji – aż po śmierć na wygnaniu we Francji, w Auxerre. Analiza myśli historycznej ukazuje przenikliwość dziewiętnastowiecznego historyka i historyka literatury jako kremlinologa. Źródłem umożliwiającym rozpoznanie Mochnackiego w tej dziedzinie jest jego praca Powstanie narodu polskiego w roku 1830 i 1831. Mochnacki wyłania się na jej kartach jako przenikliwy demaskator carskiej autokracji – fasadowości monarchizmu konstytucyjnego w Królestwie Kongresowym.
PubDate: 2023-12-31
DOI: 10.26881/srg.2023.10.05
- Объекты как носители свойств:
Номинативный аспект (на примере
славянского *mork- / *mьrk-)
Authors: Piotr Czerwiński
Pages: 85 - 99
Abstract: Obiektem analizy są znaczenia odzwierciedlone w Słowniku etymologicznym języków słowiańskich (Moskwa 1992–1994). Na tej podstawie autor opracowuje nominacyjno-konceptologiczny wielopoziomowy model składający się z trzech części. Wybrany materiał zostaje również podzielony na trzy nadrzędne grupy, z uszczegółowieniem wewnątrz każdej z nich.
PubDate: 2023-12-31
DOI: 10.26881/srg.2023.10.06
- Функциональный билингвокультурализм в
художественных текстах (на примере
«Тыквенной комедии» Дмитрия Бобышева)
Authors: Olga Makarowska
Pages: 100 - 117
Abstract: Статья посвящена проблемам исследования функционального билингвокультурализма в творчестве конкретного писателя. Автор обосновывает идею о том, что невозможно рассматривать билингвизм писателей без исследования бикультурализма и учета тесной связи между ними. Поэтому в работе предлагается использовать термин билингвокультурализм. Приводится типология писательского билингвокультурализма и выделяется функциональный писательский билингвокультурализм. Автор предлагает способы его изучения и применяет их при исследовании «Тыквенной комедии» писателя-билингва Дмитрия Бобышева.
PubDate: 2023-12-31
DOI: 10.26881/srg.2023.10.07
- Российско-украинская война в новогодних
обращениях Анджея Дуды, Олафа Шольца и
Владимира Путина в канун 2023 года
Authors: Marta Noińska
Pages: 118 - 132
Abstract: W artykule przeprowadzona została analiza mediolingwistyczna orędzi noworocznych Andrzeja Dudy, Olafa Szolca i Władimira Putina na 2023 rok, ze szczególnym uwzględnieniem obrazu wojny rosyjsko-ukraińskiej. Duda i Szolc opisali rosyjskiego prezydenta jako agresora, a Ukrainę jako niepodległy kraj, który został zmuszony do obrony swojej suwerenności. Z kolei Władimir Putin ukazał Federację Rosyjską jako ofiarę Zachodu, a Ukrainę – jako część Rosji rządzoną przez neonazistów. Taki obraz odzwierciedla poglądy imperialistyczne, które negują istnienie suwerennego narodu ukraińskiego. Opór Ukraińców wobec rosyjskiej agresji pokazuje, że wizja Putina nie jest zgodna z rzeczywistością.
PubDate: 2023-12-31
DOI: 10.26881/srg.2023.10.08
- Rola dysfemizmów w kreowaniu obrazu rzeczywistości wojennej:
pragmalingwistyczna analiza rosyjskiego dyskursu medialnego na temat wojny
w Ukrainie
Authors: Żanna Sładkiewicz
Pages: 133 - 148
Abstract: Artykuł poświęcony jest roli dysfemizmów w kształtowaniu obrazu wroga we współczesnym dyskursie rosyjskim. Jego celem jest przedstawienie opozycyjnego do eufemizacji bieguna wartościowania i kreowania rzeczywistości w narracji medialnej na temat wojny w Ukrainie. Eufemistyczno-dysfemistyczne instrumentarium w komunikowaniu medialnym odpowiada agonistycznej istocie dyskursu politycznego. Narracja oficjalnych rosyjskich mediów na temat „operacji specjalnej” opiera się na użyciu wyrazistego słownictwa wartościującego, które przyczynia się do kreowania obrazu działań wojennych w odpowiedniej konwencji oraz wyraźnej polaryzacji „swoich” i „obcych”. Nagminne używanie dysfemizmów jest jawnym sposobem dehumanizacji przeciwnika politycznego i moralnego wyłączenia myślenia o wojnie jako czynności karygodnej.
PubDate: 2023-12-31
DOI: 10.26881/srg.2023.10.09
- Wikipedia podporą tłumacza' O nazwach własnych jako problemie w
przekładzie specjalistycznym
Authors: Anna Szczęsny
Pages: 151 - 158
Abstract: В настоящей статье oбсуждается проблема адаптации/передачи имен собственных в работах, посвященных истории. Автор ссылается на результаты опроса, проведенного, с одной стороны, в группе исследователей-историков с другой – в группе профессиональных переводчиков. Вопросы касались, в частности, критериев выбора имен собственных из существующих вариантов, надежных источников общепризнанных эквивалентов, а также переводческих приемов, которые использовались респондентами в случае отсутствия традиционных соответствий, в том числе собственно перевода (калькирования) или транскрипции.
PubDate: 2023-12-31
DOI: 10.26881/srg.2023.10
- Random a pokolenia Z i Y z perspektywy społeczno-technologicznej i
formatowo-czasowej
Authors: Dominika Agata Myślak
Pages: 161 - 176
Abstract: Autorka przybliża i wieloaspektowo charakteryzuje jedno z najnowszych zjawisk medialnych, jakim jest hybryda serialowa. By je przeanalizować, proponuje odniesienia do kilku płaszczyzn: społecznej, technologicznej, formatowej i czasowej. Z tej perspektywy ujawniają się problemy związane głównie z pokoleniami Z i Y jako uczestnikami i konsumentami Sieci. Natomiast Random jako słuchowisko-hybryda odzwierciedla dynamiczne oddziaływanie na siebie różnorodnych gatunków obecnych wśród aktywnych przekazów medialnych.
PubDate: 2023-12-31
DOI: 10.26881/srg.2023.11
- We Are No Longer Europeans: The Evolution of the Image of Europe and the
West in Russian Strategic Documents (2007–2023)
Authors: Marcin Składanowski
Pages: 179 - 189
Abstract: Od rozpoczęcia przez Władimira Putina trzeciej kadencji prezydenckiej w 2012 w rosyjskiej przestrzeni publicznej i w kontrolowanych przez państwo mediach coraz wyraźniejszy jest dyskurs antyzachodni i antyeuropejski. Oskarżenia kierowane pod adresem Zachodu oraz próby podkreślania moralnej i kulturowej wyższości Rosji nasilają się stosownie do wzrostu napięć w relacjach Rosji z Zachodem. Kulminację tego oficjalnego rosyjskiego antywesternizmu widać w retoryce Putina i innych przedstawicieli władz po rozpoczęciu pełnoskalowej zbrojnej agresji Rosji przeciwko Ukrainie 24 lutego 2022. Ten artykuł odpowiada na pytanie, w jaki sposób oficjalny antyzachodni dyskurs wyrażał się w treściach rosyjskich dokumentów strategicznych odnoszących się do polityki bezpieczeństwa i polityki zagranicznej Federacji Rosyjskiej. Analiza dokumentów publikowanych w kolejnych etapach narastania konfrontacji Rosji z Zachodem (etap 1: 2007–2014, etap 2: 2014–2022, etap 3: po 24 lutego 2022) wskazuje, że antyeuropejskość i antywesternizm, wraz z historiozoficzną koncepcją Rosji jako odrębnej cywilizacji, weszły z języka dyskursu politycznego i propagandy do dokumentów orientujących rosyjską politykę bezpieczeństwa i politykę zagraniczną i stanowią ważny ideologiczny element kształtujący je.
PubDate: 2023-12-31
DOI: 10.26881/srg.2023.10.12
- Federal National Guard Service as part of the internal security
construction of the Russian Federation
Authors: Przemysław Wywiał
Pages: 190 - 198
Abstract: Celem publikacji jest zaprezentowanie roli Federalnej Służby Gwardii Narodowej w budowie bezpieczeństwa wewnętrznego Federacji Rosyjskiej. W artykule przedstawiono okoliczności jej powstania oraz prawne uwarunkowania funkcjonowania, w tym wykonywane zadania. Poddano analizie strukturę formacji i jej potencjał. Ukazano miejsce Rosgwardii w rozwijanej na czas wojny obronie terytorialnej. Zaprezentowano także doświadczenia jej użycia w czasie trwającej wojny z Ukrainą. Do realizacji przyjętego celu wykorzystane zostały metody teoretyczne, takie jak: analiza, synteza i wnioskowanie na podstawie dostępnych źródeł, w tym internetowych, oraz opracowań naukowych.
PubDate: 2023-12-31
DOI: 10.26881/srg.2023.10.13
- Archimandryta Aleksander (Grigorjew) – cerkiewny buntownik i ofiara
stalinizmu. Kalendarium życia i działalności
Authors: Grzegorz Ojcewicz
Pages: 201 - 228
Abstract: Jest to pierwszy w Polsce artykuł poświęcony życiu i działalności archimandryty Aleksandra (Grigorjewa, 1874–1938). Zapisał się on w dziejach rosyjskich tłumaczeń tekstów teologicznych dzięki przyswojeniu ruszczyźnie dzieła wielebnego Nila Mirotoczywego z Athos Pośmiertne przesłania (1912). Ojciec Aleksander pełnił również funkcję starszego członka Petersburskiego Duchownego Komitetu Cenzorskiego. Początkowo był prawomyślnym mnichem i gorliwym kapłanem Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej, później stał się buntownikiem, gdy przystąpił do porewolucyjnego (1917) ruchu odnowicielskiego. W ramach zakrojonych na szeroką skalę czystek stalinowskich o. Aleksandra wielokrotnie aresztowano, przez lata prześladowano i więziono. Został rozstrzelany w jenisejskim więzieniu 5 II 1938 roku na podstawie sprawy sfingowanej przez kapitana milicji Zelika Rabinowicza.
PubDate: 2023-12-31
DOI: 10.26881/srg.2023.10.14
- Między apokryfem a herezją (na przykładzie Ewangelii
Dzieciństwa Tomasza)
Authors: Grzegorz Ojcewicz
Pages: 229 - 272
Abstract: Głównym celem artykułu jest przedstawienie własnego punktu widzenia na rolę apokryfów w kształtowaniu postawy współczesnego chrześcijanina. Autor uważa, że apokryf jako utwór wyłączony z kanonu biblijnego nic nie stracił z pierwotnych walorów poznawczych, pomimo że propagowanie pozakanonicznych tekstów o tematyce religijnej wciąż nie cieszy się popularnością wśród kleru. Apokryfy tak samo jak wcześniej pobudzają wyobraźnię czytelnika i fascynują narracjami o nadprzyrodzonych mocach Jezusa Chrystusa od wieku niemowlęcego do nastoletniego, czyniąc Go bliższym człowiekowi przez pokazanie żywych emocji i wad charakteru Syna Bożego. Zdaniem badacza, Ewangelia Dzieciństwa Tomasza, uznana we wczesnym chrześcijaństwie za wypowiedź heretycką (św. Ireneusz z Lyonu), jest przykładem aktywizowania się w mentalności współczesnego chrześcijanina – z własnego wyboru, a nie z narzucenia cudzej woli – potrzeby głębszego poznawania tego, co przed nim ukryto, co przemilczano w oficjalnych katechezach, co zostało jakoby zarezerwowane tylko dla wąskiego kręgu odbiorców.
PubDate: 2023-12-31
DOI: 10.26881/srg.2023.10.15
- Przekładoznawstwo rosyjskie 2021–2022
Authors: Ewa Konefał
Pages: 275 - 322
Abstract: Celem niniejszego opracowania jest prezentacja rosyjskojęzycznego dorobku naukowego z zakresu badań nad przekładem z lat 2021–2022. Zarejestrowany materiał bibliograficzny ilustruje aktualny stan nauki o przekładzie, pokazuje główne trendy i kierunki jej rozwoju. W poniższym szkicu podjęto również próbę oceny ilościowej i jakościowej piśmiennictwa dziedzinowego w stosunku do wcześniejszego okresu. Starano się przy tym określić wpływ czynników zewnętrznych, szczególnie zaś ostatnich zmian w nauce rosyjskiej, na rozwój badań przekładoznawczych. Integralną część tekstu stanowi wykaz piśmiennictwa dziedzinowego obejmujący autoreferaty dysertacji, monografie naukowe, tomy wieloautorskie oraz publikacje o charakterze informacyjnym opublikowane w Rosji i państwach obszaru postradzieckiego we wskazanym wyżej okresie.
PubDate: 2023-12-31
DOI: 10.26881/srg.2023.10.16
- Polska i Rosja w relacjach. Tytuł jako element rekonstrukcji
językowo-cywilizacyjnego obrazu świata (bibliografia prac z lat
2011–2023)
Authors: Katarzyna Wojan
Pages: 323 - 373
Abstract: Celem artykułu jest językowo-kulturowa rekonstrukcja obrazu Rosji w relacjach z Polską na podstawie tytułów genologicznie zróżnicowanych publikacji książkowych, do których ekscerpcji zastosowano wyrażenia klucze: „Polska i Rosja” oraz „relacje polsko-rosyjskie”. Tytuł potraktowano tu jako konkretny przejaw języka; jest on wypowiedzią językową. W procesie analizy zastosowano metodę konkretyzacji odbiorczych i konstrukcji komunikatów. Niniejsze opracowanie składa się z dwóch części. W części pierwszej dokonano próby rekonstrukcji obrazu Rosji, zaś w drugiej zamieszczono Wykaz bibliograficzny prac za lata 2011–2023, który stał się podstawą faktograficzną analizy językowej wypowiedzi sformalizowanych jako tytuły utworów. Zebrano (wraz z kumulacjami wydań) łącznie 511 pozycji publikacyjnych. W rezultacie zrekonstruowany został fatalny obraz Rosji – demonicznej, niszczycielskiej i antyświatowej. W analizowanych tytułach odzwierciedla się bowiem obraz antyświata.
PubDate: 2023-12-31
DOI: 10.26881/srg.2023.10.17
- Z polskiej leksykografii biograficznej, nekrologicznej i komemoratywnej.
Rosja i ZSRS a Polska. Część II. (Bibliografia prac z lat 2022–2023
oraz uzupełnienia)
Authors: Katarzyna Wojan
Pages: 374 - 382
Abstract: Artykuł stanowi kontynuację badań z zakresu polskiej leksykografii biograficznej oraz – nowo wyodrębnionych przez autorkę działów – leksykografii nekrologicznej i komemoratywnej. Badania koncentrują się wokół problematyki relacji historycznych „Polska i Rosja” oraz „Polska i ZSRS”. Tegoroczna praca zawiera wykaz 51 pozycji słownikarskich polskich autorów oraz (dodatkowo) wydanych przez rosyjskie Stowarzyszenie „Memoriał”, którego ważnym kierunkiem działalności badawczej i dokumentacyjnej są studia nad polskimi ofiarami represji, w tym ludobójstwa w Katyniu. Bibliografia obejmuje lata 2022–2023 oraz uzupełnienia publikacji z lat 2006–2021.
PubDate: 2023-12-31
DOI: 10.26881/srg.2023.10.18
- Boris Sokołow o Aleksandrze Sołżenicynie. (Boris Sokołow. Aleksander
Sołżenicyn. Prorok i dysydent. Przeł. Marta Głuszkowska. Warszawa:
Prószyński i S-ka, 2022, 405 s.)
Authors: Magdalena Dąbrowska
Pages: 385 - 392
Abstract: Artykuł zawiera omówienie książki Aleksander Sołżenicyn. Prorok i dysydent, wydanej w przekładzie polskim w 2022 roku (Boris Sokołow, Aleksander Sołżenicyn. Prorok i dysydent, trans. Marta Głuszkowska, Prószyński i S-ka, Warszawa 2022, 405 ss.). Jest to niepublikowana w Rosji biografia Sołżenicyna. Książka składa się z przedmowy oraz dziewięciu rozdziałów przedstawiających w porządku chronologicznym życie i twórczość autora Archipelagu GUŁag na tle wydarzeń historycznych XX wieku. W biografii można wyróżnić trzy linie tematyczne: polityczną, literacką i prywatną.
PubDate: 2023-09-10
DOI: 10.26881/srg.2023.10.19
- Rosja i kolonializm (Austin Jersild. Orientalizm po rosyjsku. Górale
Kaukazu Północnego i pogranicze gruzińskie. 1845–1917. Przeł. Jerzy
Rohoziński. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2022, 285 s.)
Authors: Magdalena Dąbrowska
Pages: 393 - 400
Abstract: Artykuł zawiera omówienie książki Orientalizm po rosyjsku. Górale Kaukazu Północnego i pogranicze gruzińskie. 1845–1917, wydanej w przekładzie polskim w 2022 roku (PIW, Warszawa, 285 ss.; Orientalism and Empire. North Caucasus Mountain Peoples and the Georgian Frontier 1845-1917). Autorem jest Austin Jersild (Old Dominion University, Norfolk, Stany Zjednoczone Ameryki), tłumaczem na język polski i autorem przedmowy – Jerzy Rohoziński. Książka jest przedstawiona w kontekście publikacji orientalistycznych (E. Said, E. M. Thompson). Rosja jest traktowana jako imperium kolonialne. Związki Rosji i Kaukazu są ujmowane w perspektywie politycznej, społecznej, ekonomicznej, religijnej, kulturalnej i literackiej (A. Puszkin, L. Tołstoj).
PubDate: 2023-09-10
DOI: 10.26881/srg.2023.10.20
- Literatura nie stwarza bariery ekranu… (Rec.: Gieorgij Efron.
Rododendron na Alasce. Twórczość literacka 1941–1944. Szczytno:
Wydawnictwo GregArt, 2023, 256 s.)
Authors: Miłosz Babecki
Pages: 401 - 406
Abstract: W XXI wieku twórcy globalnych multimedialnych platform społecznościowych dążą do tego, by za wszelką cenę przekonać swoich dotychczasowych i potencjalnych odbiorców, że ekranowe „poznawanie”, a w praktyce oglądanie świata, jest najatrakcyjniejsze i przewyższa wszelkie inne formy zapośredniczonego doświadczenia. Te techniczne udogodnienia są jednak nastawione na relacjonowanie tego, co tu i teraz. Bardzo rzadko ukazują wydarzenia minione, ważne w ujęciu ponadjednostkowym i społeczno-kulturowym. To ich wada. Mają jeszcze inne. Media tego rodzaju oddzielają nas od świata barierą ekranu. Nie stymulują i nie rozwijają też wyobraźni, gdyż są pasywne, a literatura aktywna. Owe różnice coraz trudniej dziś dostrzec. Staje się to jednak możliwe wówczas, gdy do naszych rąk trafia, taka publikacja jak Rododendron na Alasce. Twórczość literacka 1941–1944 w przekładzie Grzegorza Ojcewicza i ze wstępem Jolanty Brzykcy. Publikacja, która zabiera nas w podróż do minionych czasów. Pozwala zobaczyć i usłyszeć miejsca z ich zapachami oraz dźwiękami. Spotkać się z ludźmi z krwi i kości, takimi jak Gieorgij Efron, i choć przez krótką chwilę poczuć emocje, których doświadczał i które w nim rezonowały.
PubDate: 2023-12-31
DOI: 10.26881/srg.2023.10.21
- Fioretti św. Nila Mirotoczywego ze Świętej Góry Athos. (Rec.: Św. Nil
Mirotoczywy z Athos. Pośmiertne pouczenia i proroctwa. Przeł. G.
Ojcewicz. Szczytno: Wydawnictwo Greg-Art, 2023, 213 s.).
Authors: Dorota Żyłko
Pages: 407 - 411
Abstract: Artykuł zawiera omówienie książki Pośmiertne pouczenia i proroctwa św. Nila Mirotoczywego z Athos, wydanej w tłumaczeniu i opracowaniu naukowym Grzegorza Ojcewicza (2023) z posłowiem Jarosława Moskalika. Podstawą przekładu polskiego jest „uwspółcześniony” przekład na język rosyjski z greckiego manuskryptu Посмертные вещания преподобного Нила Mироточивого Афонского (Żytomierz 2002). Autorka artykułu porusza m.in. kwestię wykorzystania metodologii badań filologii śledczej w procesie zbierania i interpretowania materiału źródłowego.
PubDate: 2023-09-10
DOI: 10.26881/srg.2023.10.22
- Рецензия на монографию Витезслава
Вилимека «Не только на словах. Перевод
невербальных средств в рамках
славянских культур». Sprach- und Kulturkontakte in
Europas Mitte Studien zur Slawistik und Germanistik. Volume 16. Berlin:
Peter Lang, 2022 – 252 S.
Authors: Volodymyr Dubichynskyi
Pages: 412 - 418
Abstract: Artykuł stanowi recenzję monografii Не только на словах. Перевод невербальных средств в рамках славянских культур Vítězslava Vilímka, która ukazała się nakładem Wydawnictwa Peter Lang w 2022 roku. Autor recenzji podkreśla, że w językoznawstwie współczesnym coraz większą uwagę badaczy przykuwają zagadnienia komunikacji międzykulturowej, a w szczególności rola i funkcja środków niewerbalnych (mimiki, gestów itp.) za pośrednictwem przekładu pisemnego i ustnego. Jego zdaniem praca ta wnosi cenny wkład do teorii i praktyki przekładoznawstwa słowiańskiego.
PubDate: 2023-12-31
DOI: 10.26881/srg.2023.10.23
- Szkice taszkienckie. Przeł. G. Ojcewicz
Authors: Gieorgij Efron, Grzegorz Ojcewicz
Pages: 421 - 429
Abstract: .
PubDate: 2023-12-31
DOI: 10.26881/srg.2023.10.24
- Siła Rosji' Miłosz w rozmowie Stefana Chwina i Zbigniewa Kaźmierczyka
przez Bartosza Dąbrowskiego moderowanej
Authors: Stefan Chwin, Zbigniew Kaźmierczyk, Bartosz Dąbrowski
Pages: 433 - 460
Abstract: .
PubDate: 2023-12-31
DOI: 10.26881/srg.2023.10.25
- Cywilizacja wojny. Rosja w ideologii Dugina. Rozmowa prof. Zbigniewa
Kaźmierczyka z ks. prof. Marcinem Składanowskim
Authors: Marcin Składanowski, Zbigniew Kaźmierczyk
Pages: 461 - 505
Abstract: .
PubDate: 2023-12-31
DOI: 10.26881/srg.2023.10.26
- Syberia i Polska – miejsca wspólne w literaturze i historii.
(Konferencja Naukowa Syberia i Polska – miejsca wspólne w literaturze i
historii, Białystok 20-21 kwietnia 2023 r.)
Authors: Magdalena Dąbrowska, Piotr Głuszkowski
Pages: 511 - 516
Abstract: Artykuł zawiera opis konferencji naukowej Syberia i Polska - miejsca wspólne w literaturze i historii (Uniwersytet Warszawski, Centrum Mieroszewskiego, Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku, Białystok 29-21 kwietnia 2023 r.). W konferencji wzięło udział 40 uczestników. Konferencja miała charakter interdyscyplinarny.
PubDate: 2023-12-31
DOI: 10.26881/srg.2023.10.27
- Dziesięciolecie periodyku „Studia Rossica Gedanensia”. Historia i
rozwój (fakty i liczby)
Authors: Katarzyna Wojan
Pages: 517 - 531
Abstract: W bieżącym roku 2023 periodyk „Studia Rossica Gedanensia” obchodzi dziesięciolecie istnienia. Celem artykułu jest krótkie przedstawienie historii powstania i funkcjonowania rocznika, wskazanie istotnych czynników mających wpływ na jego rozwój i perspektywy. Wymienia się nazwiska osób współtworzących (zarówno w przeszłości, jak i obecnie) czasopismo, opisuje się ich role. Konstytutywnym elementem sprawozdania są dane kwantyfikatywne na temat komunikacji piśmienniczej. Ważnym faktem jest umiędzynarodowienie czasopisma.
PubDate: 2023-12-31
DOI: 10.26881/srg.2023.10.28