Authors:Marek Wójtwicz Pages: 9 - 18 Abstract: Transhumanizm przedstawia wizję ewolucji natury ludzkiej. Ewolucja ta dokona się za sprawą rozwoju technologicznego. Jej zwieńczeniem będzie postczłowiek, który ma osiągnąć nie tylko niewyobrażalnie wysoki poziom intelektualny i możliwość cybernieśmiertelności, ale także uzyskać maksymalne szczęście. Celem przedstawionych badań była próba sprecyzowania nie całkiem klarownej idei postczłowieka oraz krytyczne odniesienie się do perspektyw jego szczęśliwej egzystencji. PubDate: 2022-07-23 DOI: 10.14746/TIM.2022.31.1.1 Issue No:Vol. 17, No. 1(31) (2022)
Authors:Agnieszka Lekka-Kowalik Pages: 19 - 30 Abstract: Transhumanistyczny projekt zbudowania „lepszego świata” ma zapewnić bytom czującym wszechogarniające szczęście. Filozofi a pokazuje, że życie szczęśliwe to trwałe, pełne, uzasadnione zadowolenie z całości życia jako sensownego. Takiego szczęścia „lepszy świat” nie oferuje. Sprowadza on szczęście do realizacji pragnień i doświadczania nowych rzeczy. Przez to szczęście staje się nieciągłym zbiorem przemijających „chwil szczęśliwych” i traci związek z prawdą i dobrem. Sam ciąg pragnień i doświadczeń nie wykreuje też sensu życia. Transhumanistyczne szczęście okazuje się więc iluzoryczne. PubDate: 2022-07-23 DOI: 10.14746/TIM.2022.31.1.2 Issue No:Vol. 17, No. 1(31) (2022)
Authors:Teresa Grabińska Pages: 31 - 44 Abstract: W artykule przedstawia się ewolucję: biologiczną, społeczną i technolo-gicznokulturową oraz biologiczno-technologiczną i czysto kulturową. Dwóm ostatnim towarzyszy ideologia transhumanizmu, a ich podstawą są nowe zintegrowane technologie stosowane w czwartej rewolucji przemysłowej i planowanej piątej. Transhumanizm zdaje się zastępować tradycyjne nauki humanistyczne. Ma na celu afi rmację technicyzacji struktur nieorganicznych i biologicznych, w tym człowieka najpierw bionizowanego, następnie cyborgizowanego, aż do jego wirtualizacji. Technicyzacji ma podlegać otoczenie przyrodnicze i społeczne. Wskazuje się na powstające problemy ontyczne i etyczne w obliczu symbiozy bytów naturalnych i technicznych. PubDate: 2022-07-23 DOI: 10.14746/TIM.2022.31.1.3 Issue No:Vol. 17, No. 1(31) (2022)
Authors:Teresa Grabińska Pages: 45 - 59 Abstract: Przedmiotem rozważań są wartości transhumanistyczne sformułowane przez Nicka Bostroma, których realizacja ma uzasadniać dynamiczny proces technicyzacji środowiska życia człowieka i jego biologicznej konstytucji. Powrót do nienowej propozycji Bostroma i jej kolejna krytyczna analiza pozwalają poznać głębiej cele ideologii transhumanizmu, która zaczyna zastępować tradycyjną humanistykę. Wynik analizy wskazuje na konieczność powrotu do tradycyjnego systemu wartości etycznych i zachowania w ewoluującym transczłowieku osoby ludzkiej. W artykule przybliża się także stan i możliwości nowych zintegrowanych technologii GRIN, których wprowadzanie, w dużej mierze sterowane prawami komercji, zagraża utratą kontroli człowieka nad jego własnym wytworem. PubDate: 2022-07-23 DOI: 10.14746/TIM.2022.31.1.4 Issue No:Vol. 17, No. 1(31) (2022)
Authors:Anna Bugajska Pages: 61 - 72 Abstract: Biorąc pod uwagę, że transhumanistyczna wizja świata jest często przedstawiana jako pożądana dla ludzi ioptymistycznie utopijna, celem artykułu jest zbadanie jednej z takich wizji, wyobrażonej przez Scotta Westerfelda w duologii Succession, aby sprawdzić, czy taki utopijny model nie zagraża przetrwaniu ludzkości. Unikając zwykłych, stricte dystopijnych ialarmistycznych scenariuszy, postmortalny iekstropijny świat Westerfelda jest pełen wyzwań dla transhumanistycznych idei ipobudza do refl eksji nad rzeczywistymi podstawami, na których miałaby się opierać przyszła komunikacja i współpraca, oraz nad granicami ulepszeń, których nie należy przekraczać, by uniknąć dehumanizacji. PubDate: 2022-07-23 DOI: 10.14746/TIM.2022.31.1.5 Issue No:Vol. 17, No. 1(31) (2022)
Authors:Marian Machinek Pages: 73 - 88 Abstract: Celem artykułu jest analiza punktów styku (i konfl iktu) między myślą transhumanistyczną a teologią. Poruszone zostaną cztery idee. Pierwszą jest idea postępu. Teologia wskazuje, że postęp, który jest mocno akcentowany w publikacjach autorów transhumanistycznych, może być jednak ambiwalentny. Jego wartość okazuje się dopiero w ramach analizy celów, a więc także skutków proponowanych przez transhumanistów zmian w obszarze ludzkiej natury, co jest drugą analizowaną w artykule ideą. Trzecia dotyczy samej koncepcji człowieka, która w transhumanizmie, w odróżnieniu od teologii, nie niesie w sobie żadnego potencjału normatywnego. Wreszcie ostatnią ideą jest odniesienie do Stwórcy. Odrzucając Stwórcę, ale także religię jako dziejowy hamulec i źródło ciemnoty, transhumanizm pretenduje jednocześnie do zajęcia miejsca Boga i tym samym sam nabiera cech religii. Jeżeli nawet nie można odmówić transhumanistom szlachetnego zamiaru poprawienia bytu człowieka i uszczęśliwienia go, teologia odnosi się krytycznie zarówno do przesłanek, na których bazują ich wizje, jak też do metod, za pomocą których zamierzają je zrealizować.
Authors:Dariusz Lipiec Pages: 91 - 104 Abstract: Duszpasterstwo Kościoła katolickiego wykazuje cechy podobne do działalności usługowych, zwłaszcza niekomercyjnych. Z tego powodu w działalności pastoralnej jest możliwe zastosowanie, w ograniczonym zakresie, instrumentów i strategii właściwych dla marketingu usług. W pierwszej części artykułu został scharakteryzowany marketing usług i wskazane cechy usług. Druga część przedstawia instrumenty marketingu usług oraz wskazuje na możliwości zastosowania ich w duszpasterstwie. W trzeciej części wskazano na strategie marketingu usług, które mogą być wykorzystane w działalności Kościoła. Szczególną uwagę zwrócono na marketing partnerski, pod niektórymi względami przypominający posługę pastoralną. PubDate: 2022-07-23 DOI: 10.14746/TIM.2022.31.1.7 Issue No:Vol. 17, No. 1(31) (2022)
Authors:Jordan Klimek Pages: 105 - 117 Abstract: Celem artykułu jest wskazanie moralnych aspektów sprawowania władzy przez hierarchię kościelną w czasie pandemii koronawirusa. W tekście przedstawiono specyfikę sprawowania władzy w Kościele katolickim oraz jej związek z odpowiedzialnością moralną i społeczną. Dokonano analizy sytuacji podejmowania decyzji w warunkach pandemii przez pryzmat moralnej odpowiedzialności decydenta. Wnioski z analizy wskazują na liczne zaniedbania w dotychczasowym sposobie sprawowania władzy we wspólnocie Kościoła ze wskazaniem na model władzy współdzielonej. PubDate: 2022-07-23 DOI: 10.14746/TIM.2022.31.1.8 Issue No:Vol. 17, No. 1(31) (2022)
Authors:Urszula Dudziak Pages: 119 - 144 Abstract: Najpowszechniejszą z dróg życiowego powołania jest małżeństwo. Potrzebą małżonków, ich dzieci, ale także całego społeczeństwa jest to, by było ono szczęśliwe i trwałe. Znaczna jednak liczba, także katolickich małżonków, wnosi pozwy rozwodowe, powodując rozpady rodzin. Wzrasta również grono osób pozostających we wspólnym pożyciu bez zawarcia małżeństwa. Odpowiedzialność za ślubowaną miłość istotna jest zarówno w wymiarze życia doczesnego, jak i wiecznego. Pojawia się więc pytanie: Jakie czynniki sprzyjają kształtowaniu udanego małżeństwa, azwłaszcza, czy religijność jest jednym znich' Artykuł wyjaśnia słowa przysięgi małżeńskiej wypowiadanej przez osoby zawierające sakramentalny związek małżeński. Zawiera też przegląd badań nad czynnikami udanego małżeństwa ipotwierdza istotną rolę dojrzałej religijności w jego kształtowaniu. Zachęca również do formacji religijnej uwzględniającej rozmaite formy pobożności, która ma znaczenie nie tylko w relacji z Bogiem, ale także ze współmałżonkiem, pozostałymi członkami rodziny iinnymi ludźmi. PubDate: 2022-07-23 DOI: 10.14746/TIM.2022.31.1.9 Issue No:Vol. 17, No. 1(31) (2022)
Authors:Walter Homolka Pages: 145 - 172 Abstract: Historia mesjasza w judaizmie to historia zawiedzionych nadziei. Wielokrotnie przypisywano tę rolę różnym postaciom mającym nieść zbawienie, ale wybawienie z okupacji, zagranicznych rządów, wygnania, opresji i prześladowań nie nastąpiło. Dlatego też oczekiwanie na mesjasza straciło na znaczeniu w teologii żydowskiej. Niniejszy artykuł bada, jaką rolę koncepcja mesjanizmu odgrywa we współczesnym świecie i co sprzyja opisywaniu relacji pomiędzy Bogiem a ludzkością w judaizmie. W wyniku analiz staje się jasne: idea mesjasza nie może być pomostem między chrześcijaństwem a judaizmem.
Authors:Krystian Podgórni Pages: 173 - 188 Abstract: Rodziny opierające się na wartościach chrześcijańskich napotykają dziś wiele wyzwań, można nawet powiedzieć, że w niektórych krajach są zagrożone. Rzeczywistość postmodernistyczna, nasycona antywartościami zaszczepionymi z wielką siłą przez liberalizm moralny, relatywizm aksjologiczny i neomarksizm, stawia przed takim modelem rodziny wiele przeszkód. Przede wszystkim silne jest dążenie do zdewaluowania pozycji i roli mężczyzny-ojca w rodzinie w stosunku do żony i dzieci. To samo można zauważyć w próbach podważania roli rodziców w stosunku do dzieci oraz w deprecjonowaniu i relatywizacji pojęcia „rodzina”. Rozbicie modelu rodziny opartego na wartościach chrześcijańskich prowadzi do rozpadu rodziny w świecie rzeczywistym. Rodzina oparta na wartościach chrześcijańskich uznaje nauczanie Jezusa za drogowskaz, anauczanie Kościoła za ich uzupełnienie w wypełnianiu swojej misji. Jest to misja rodziców na całe życie, a poprzez powołanie na świat ich potomstwa, staje się misją wielopokoleniową. PubDate: 2022-07-23 DOI: 10.14746/TIM.2022.31.1.11 Issue No:Vol. 17, No. 1(31) (2022)
Authors:Wiesław Pieja Pages: 189 - 203 Abstract: Rodzina zdrowa moralnie swoim powołaniem i dziedzictwem włącza się w tworzony przez siebie obszar, jakim jest kultura. Rodzina, będąc grupą społeczną, ma wiele cech strukturalnych, dzięki którym komunikacja międzyosobowa za pomocą znaków dokonuje się w sposób łatwy, trwały i twórczy. Papież Franciszek podkreśla w Amoris laetitia, że rodzina jest poniekąd podstawowym źródłem kultury ludzkiej i chrześcijańskiej. Jest instytucją kulturotwórczą. Najważniejszym warunkiem jest ten, aby rodzice mieli świadomość, że przekazują kulturę swego narodu, społeczeństwa, a jednocześnie mogą tworzyć własną kulturę rodzinną. Ten przekaz dziedzictwa kulturowego jest bogatszy, jeżeli rodziny uczestniczą w szerokim zakresie w kulturze swojego społeczeństwa. W procesie socjalizacji ważne są także uwarunkowania, takie jak: duchowy klimat, stabilność życia, pokonywanie trudności, uczestnictwo obojga małżonków wcałości życia małżeńskiego, więź z zaprzyjaźnionymi rodzinami, umiejętność świętowania czy spędzania wolnego czasu, otwartość na wartości duchowe i nadprzyrodzone. PubDate: 2022-07-23 DOI: 10.14746/TIM.2022.31.1.12 Issue No:Vol. 17, No. 1(31) (2022)
Authors:Zbigniew Formella, Edoardo Perotti Pages: 205 - 220 Abstract: W niniejszym artykule podejmujemy problem niedostosowania społecznego i reedukacji dzieci i młodzieży, żyjących w trudnych, a nawet krytycznych warunkach rozwojowych i edukacyjnych oraz ich możliwości zmiany na lepsze. Wizja fenomenologiczna, która uznaje każdą jednostkę ludzką za zdolną do budowania i zmieniania własnej wizji świata, stanowi ramy teoretyczne całego artykułu. Zgodnie z tą wizją wychowawca w swoim działaniu wychodzi od obserwacji tego, co jest bezpośrednio dane, czyli zachowania ucznia, aby przy jego aktywnym udziale zaproponować mu zmiany na lepsze. Głównym autorem, do którego nawiązujemy w artykule, jest Piero Bertolini, znany uczony i praktyk reedukacji we Włoszech. PubDate: 2022-07-24 DOI: 10.14746/TIM.2022.31.1.13 Issue No:Vol. 17, No. 1(31) (2022)
Authors:Dariusz Kwiatkowski Pages: 221 - 233 Abstract: Celem artykułu jest ukazanie fundamentalnych elementów budowania autentycznej duchowości eucharystycznej. Zagadnienie wydaje się ważne i aktualne, gdyż dziś można zaobserwować u wielu katolików zjawisko subiektywnego oceniania własnego uczestnictwa i przeżywania Eucharystii. Niektórzy wierni szukają w Eucharystii mocnych doświadczeń emocjonalnych związanych z wprowadzaniem do celebracji elementów światła, głośnej muzyki, dodawaniem różnych gestów: nakładania rąk, modlitwy o uzdrowienie, namaszczania różnymi olejkami, zjawisk omdlenia i głośnego śmiechu przypisywanych działaniu Ducha Świętego. Oznacza to dla nich szukanie „lepszej” Eucharystii. W tym miejscu rodzi się pytanie: Czy może być lepsza i gorsza Eucharystia' Odpowiadając na postawione pytania, staraliśmy się pokazać najważniejsze elementy budujące autentyczną duchowość eucharystyczną. Na podstawie adhortacji apostolskiej Benedykta XVI Sacramentum Caritatis wskazaliśmy na następujące fundamenty autentycznej duchowości eucharystycznej: jedność Eucharystii z całym chrześcijańskim wtajemniczeniem, wiarę budowaną na słuchaniu słowa Bożego i wypływający z Eucharystii duch służby obecny w codziennym życiu chrześcijanina. Poznanie tych elementów pozwala widzieć, że Eucharystia jest zawsze jedna i ta sama, gdyż zawsze uobecnia niepowtarzalne misterium paschalne Chrystusa dokonane dla zbawienia ludzkości. PubDate: 2022-07-24 DOI: 10.14746/TIM.2022.31.1.14 Issue No:Vol. 17, No. 1(31) (2022)
Authors:Szymon Peterman Pages: 271 - 320 Abstract: Poruszany problem dotyczy mechanizmu powstawania zjawiska przestępczości. W artykule podjęto próbę uchwycenia punktu zwrotnego, który powoduje wybór życia przestępczego przez osoby wzrastające w rodzinach dysfunkcyjnych. Główna teza to stwierdzenie, że jakość życia rodzinnego jest odpowiedzialna za niezgodne z normami zachowania osób pochodzących z rodzin dysfunkcyjnych. Można postawić pytanie: W jaki sposób wśród osób pochodzących z rodzin dysfunkcyjnych powstają zachowania antyspołeczne' W celu znalezienia rozwiązania tego problemu posłużono się wynikami badań empirycznych przeprowadzonych w trakcie realizacji tego projektu. Przeprowadzono je wśród czynnych zawodowo policjantów ze wszystkich jedenastu powiatów województwa opolskiego: brzeskiego, głubczyckiego, kędzierzyńsko-kozielskiego, kluczborskiego, krapkowickiego, namysłowskiego, nyskiego, oleskiego, opolskiego, prudnickiego oraz strzeleckiego. Badanie dowodzi, że w rodzinach, w których jakość życia jest niska, nieumiejętność lub brak chęci poprawy sytuacji materialnej zastępowana jest przez uzależnienie rodziców od alkoholu, zwiększa się ryzyko przemocy w rodzinie. W rezultacie może dojść do zatrzymania procesu rozwoju osobowego dziecka, a zamiast tego mogą wytworzyć się wewnętrzne mechanizmy obronne, prowadzące do alienacji społecznej lub zachowań antyspołecznych, a następnie drogi przestępczej. PubDate: 2022-07-24 DOI: 10.14746/TIM.2022.31.1.20 Issue No:Vol. 17, No. 1(31) (2022)