Authors:Anna Walczak Pages: 5 - 5 Abstract: We współczesnym dyskursie humanistyczno-społecznym pytania o ciało i cielesność zaczynają stopniowo wyprzedzać pytania o podmiot i jego tożsamość badane z perspektywy „zastanych” paradygmatów. Także dotychczasowe wypowiedzi o podmiocie w-cielonym lub ucieleśnionym coraz częściej poddawane są krytyce. Współczesne podejścia do ciała i cielesności przestawiają zwrotnicę w narracjach o podmiotowości, podmiocie i jego tożsamości, która – zapośredniczona w ciele i cielesności – tworzy się w cyklach życia, jak i w doświadczeniach granicznych, w wyniku których doświadcza się zmian somatycznych, przeżyć kryzysowych, traumy itp. PubDate: 2023-06-29 DOI: 10.35765/hw.2023.2262.01 Issue No:Vol. 22, No. 62 (2023)
Authors:Anna Walczak Pages: 7 - 7 Abstract: We współczesnym dyskursie humanistyczno-społecznym pytania o ciało i cielesność zaczynają stopniowo wyprzedzać pytania o podmiot i jego tożsamość badane z perspektywy „zastanych” paradygmatów. Także dotychczasowe wypowiedzi o podmiocie w-cielonym lub ucieleśnionym coraz częściej poddawane są krytyce. Współczesne podejścia do ciała i cielesności przestawiają zwrotnicę w narracjach o podmiotowości, podmiocie i jego tożsamości, która – zapośredniczona w ciele i cielesności – tworzy się w cyklach życia, jak i w doświadczeniach granicznych, w wyniku których doświadcza się zmian somatycznych, przeżyć kryzysowych, traumy itp. PubDate: 2023-06-29 DOI: 10.35765/hw.2023.2262.02 Issue No:Vol. 22, No. 62 (2023)
Authors:Anna Walczak Pages: 11 - 20 Abstract: CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest syntetyczny opis cielesności („w tym” ciała) i jej związku z tożsamością podmiotu jako „jeszcze inaczej” pomyślanego podmiotu we współczesnym dyskursie humanistyczno-społecznym. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Główną problematykę artykułu wyraża pytanie: jaki jest związek między cielesnością i tożsamością podmiotu' Aby móc generować odpowiedź na to pytanie, uprzednim wobec niego stało się pytanie: jakie są nadawane znaczenia ciału i cielesności we współczesnym dyskursie humanistyczno-społecznym' Po uprzedniej jakościowej analizie treści wybranej przedmiotowej literatury w artykule zastosowano zasadę jej kadrowania badawczego. W poszczególnych jego częściach zostały zaprezentowane najważniejsze wątki narracji o ciele, cielesności i tożsamości podmiotu. PROCES WYWODU: Artykuł rozpoczyna się od zaprezentowania obecności kategorii/pojęcia ciała i terminu „ciało” we współczesnych dyskursach humanistyczno-społecznych. Jest to przyczynek/ pretekst, ale przede wszystkim podstawa do podjęcia rozważań o niemożności oddzielenia ciała od cielesności i vice versa. Rozważania te prowadzą do odsłonięcia cielesności (zatem i ciała, choć w artykule nie są podejmowane wątki o posiadaniu ciała, bycia w ciele, bycia poza ciałem) jako źródła i osnowy tożsamości podmiotu. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Na kanwie jakościowej analizy treści wybranej literatury przedmiotowej została zaprezentowana konceptualizacja cielesności jako źródła i osnowy tożsamości podmiotu. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Wychodząc z założenia, że w myśleniu o podmiocie i jego tożsamości cielesność i jej konceptualizacje stanowią ich ramy, ważnym okazuje się to, jakie one są i jakie mogą być inne, także inne od konceptualizacji zaprezentowanej w artykule, oraz jak przedstawia się podmiot i jego tożsamość w ich pryzmacie. PubDate: 2023-06-29 DOI: 10.35765/hw.2023.2262.03 Issue No:Vol. 22, No. 62 (2023)
Authors:Jakub Żmidziński Pages: 21 - 30 Abstract: CEL NAUKOWY: Celem naukowym artykułu jest zbadanie, jaki obraz rdzennych mieszkańców Australii wyłania się ze znanej powieści Bruce Chatwina Pieśni stworzenia [Songlines] (1987/2008) oraz wybranych obrazów filmowych nakręconych na przełomie XX i XXI wieku, podejmujących tematykę kultury australijskich Aborygenów. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Analiza dzieła literackiego i filmowego zostanie tu przeprowadzona w perspektywie antropologicznej i postkolonialnej, wpisuje się również w szeroko pojętą somapoetykę. PROCES WYWODU: W części pierwszej autor koncentruje się na sposobie przedstawiania postaci kobiecych i męskich. W części drugiej analizuje bardziej złożone portrety: artystów, myśliwych ,„aktorów” oraz silnych osobowości, by zakończyć na motywie śmierci. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: W wyniku analizy powieść Chatwina jawi się jako tekst o wielu przemilczeniach, ukazujący obraz wybiórczy, naznaczony etnocentryzmem autora i jego nie dość wnikliwym podejściem do odmienności kulturowej. Wcześniejsze obrazy filmowe również nie ukazują ich wiarygodnego wizerunku. Późniejsze filmy nie tylko jednak pogłębiają rozumienie uwarunkowań historycznych i współczesnych, ale również udzielają głosu przedstawicielom tej najstarszej kultury świata. WNIOSKI, INNOWACJE REKOMENDACJE: Wnioski z analizy badanego materiału zachęcają do bardziej krytycznej lektury powieści Chatwina. Wskazują również na filmowe obrazy ukazujące rdzennych Australijczyków w sposób wolny od kontekstu postkolonialnego, ich odmienną wrażliwość i cielesność. PubDate: 2023-06-29 DOI: 10.35765/hw.2023.2262.04 Issue No:Vol. 22, No. 62 (2023)
Authors:Magda Karkowska Pages: 31 - 40 Abstract: CEL NAUKOWY: Celem analiz podjętych w artykule jest ukazanie, w jaki sposób przemiany dotyczące ciała zarówno wynikłe z intencjonalnych, jak i nieintencjonalnych (np. losowych) działań podmiotu wpisują się w jego biografię. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Najważniejsze pytanie badawcze brzmi: w jakich sytuacjach związanych ze zmianą w obrębie ciała wywołaną świadomie podjętą decyzją czy spowodowaną losową ingerencją staje się ono narzędziem biograficznej pamięci i jakiego rodzaju przemiany toż‑ samości podmiotu tym procesom towarzyszą' Przyjętą metodą badawczą jest analiza wybranych stanowisk teoretycznych oraz efektów własnych prac badawczych. PROCES WYWODU: Opozycja cielesny–duchowy w odniesieniu do rozważań o biografii podmiotu i jego tożsamości nie ma wystarczającego uzasadnienia. Ciało stanowiące prywatną, intymną przestrzeń jest także produktem kultury. W działania prowadzące do zmian dotyczących ciała (intencjonalne) i w procesy skutkujące jego zmianą (nieintencjonalne) zaangażowana jest także podmiotowość jednostki, w czego konsekwencji modyfikowana jest jej tożsamość. Zmiany tejże odbywają się na różnym poziomie głębokości, przybierając formę śladów, świadectw i transgresji. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Najistotniejsze w kontekście podjętych rozważań dotyczących biograficznego naznaczania ciała wydają się te, które wiążą się z przebytą przez podmiot trajektorią w związku z zaistniałymi okolicznościami w jego biografii. Trajektoria, stanowiąca dłuższy proces godzenia się ze zmianą, często dzieli biografię podmiotu na okres „przed” i „po” zmianie. To, czym zmiana okazuje się w szerszym planie biograficznym, uzależnione jest m.in. od poziomu sprawczości i refleksyjności podmiotu. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Związki między przemianami ciała a tożsamością podmiotu mogą przybierać formę śladu, świadectwa i prowadzić do transgresji. PubDate: 2023-06-29 DOI: 10.35765/hw.2023.2262.05 Issue No:Vol. 22, No. 62 (2023)
Authors:Agnieszka Wiatrowska, Andrzej Pankalla Pages: 41 - 51 Abstract: CEL NAUKOWY: Celem niniejszego artykułu jest analiza rozwoju konceptu (wolnej) woli w pracach Burrhusa F. Skinnera, Ericha S. Fromma oraz Carla R. Rogersa – trzech badaczy, którzy w XX wieku przywrócili rozważania o woli w psychologii zarówno amerykańskiej, jak i światowej. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Zadano pytanie badawcze o możliwe czynniki mające wpływ na rozwój idei woli, determinizmu i indeterminizmu, a także ich związku z postrzeganiem człowieka (maszyna poddana kontroli środowiska versus żywa istota dokonująca świadomego wyboru). Analiza została wykonana z użyciem autorskiego Teoretycznego Narzędzia Badawczego, na pod- stawie metody kontekstu konstrukcji (context of construction) stworzonej przez Kurta Danzigera (1990), przedstawiciela nowej historii psychologii. PROCES WYWODU: Perspektywa nowej historii psychologii, będąca niejako poszerzeniem Runyana (1992) metody psychobiograficznej z wykorzystaniem założeń psychologii krytycznej, pozwoliła na zapoznanie się z koncepcjami Skinnera, Fromma i Rogersa z uwzględnieniem ich życiorysów. Literaturę przedmiotu poddano dogłębnej analizie, zwrócono uwagę na związek biografii autorów z ich powstałymi w późniejszym czasie koncepcjami psychologicznymi. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Z przeprowadzonych badań wynika, że na rozwój koncepcji woli i pojmowania człowieka w teoriach Skinnera, Fromma i Rogersa mogły mieć wpływ prywatne wydarzenia z ich życia, takie jak hermetyczny styl wychowania w domu rodzinnym, sytuacja polityczna, zmiana środowiska czy doświadczenia traumatyczne. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Zwrócono uwagę na fakt, że teorie psychologiczne nie powstają w próżni aksjologicznej czy biograficznej, bywają konstruowane z uwzględnieniem znaczących doświadczeń danego badacza. PubDate: 2023-06-29 DOI: 10.35765/hw.2023.2262.06 Issue No:Vol. 22, No. 62 (2023)
Authors:Kornelia Czerwińska Pages: 53 - 62 Abstract: CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest opis specyficznych doświadczeń w zakresie odczuwania cielesności przez dorosłą osobę nagle tracącą wzrok, ze szczególnym zwróceniem uwagi na proces tworzenia nowej reprezentacji własnego ciała. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Tekst koncentruje się wokół problemu dekonstrukcji obrazu siebie wskutek zmiany doświadczania własnego ciała, okresowej niemożności wykonywania czynności życia codziennego oraz trudności w uniknięciu bólu i dyskomfortu. Przeprowadzono analizę literatury przedmiotu. PROCES WYWODU: Omówiono główne konsekwencje utraty wzroku w dorosłości. Opisano proces tworzenia nowej reprezentacji własnego ciała w odwołaniu do stadialnej koncepcji przystosowania do utraty wzroku. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Osoby ociemniałe, porównując aktualny wygląd i funkcjonalną sprawność z sytuacją przed utratą wzroku, odczuwają obcość swojego ciała. Utracie podstawowej funkcji poznawania rzeczywistości towarzyszy rozpad obrazu Ja fizycznego, brak zaufania do informacji płynących z pozostałych zmysłów oraz odczucie cielesnej niepełnowartościowości. Negatywny stosunek do własnej cielesności może być wzmacniany przez reakcje innych osób. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Przekonania i emocje związane z własnym ciałem wpływają na dynamikę przystosowania, w tym motywację osoby ociemniałej do aktywnego udziału w rehabilitacji. Rehabilitacja psychologiczna powinna wspomagać osobę tracącą wzrok w dekonstrukcji Ja cielesnego i rekonstrukcji nowego obrazu ciała. Problem zmiany obrazu ciała w sytuacji nagłej utraty wzroku w dorosłości jest słabo rozpoznany. Istnieje konieczność prowadzenia badań koncentrujących się na tym zagadnieniu. PubDate: 2023-06-29 DOI: 10.35765/hw.2023.2262.07 Issue No:Vol. 22, No. 62 (2023)
Authors:Agnieszka Jaros Pages: 63 - 72 Abstract: CEL NAUKOWY: Celem badania było poznanie cielesnego wymiaru doświadczanej utraty ważnej osoby oraz sposobów radzenia sobie z takim doświadczeniem przejawiających się w działaniu. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Główny problem badawczy ujęto w postaci pytania: Jak doświadczają i jakie znaczenie nadają śmierci bliskiej osoby byłe wychowanki placówek resocjalizacyjnych w perspektywie ich indywidualnych doświadczeń biograficznych' W badaniach wykorzystano metodę biograficzną, natomiast techniką pozyskiwania danych uczyniono autobiograficzny wywiad narracyjny. PROCES WYWODU: Omówiono teoretyczne ramy badań własnych będące rozważaniami na temat sytuacji granicznej, jaką jest śmierć bliskiej osoby w ujęciu Karla Jaspersa oraz zagadnienie wczucia Edyty Stein, z których wyprowadzono kody analityczne. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Śmierć bliskiej osoby doświadczana jako utrata generuje uczucia, które manifestują się w cielesnych formach wyrazu. Cierpienie wynikające z utraty bliskiej osoby doprowadziło do wypracowania nowych wzorów działania – unikowego i rozwojowo-unikowego. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Podstawowym wnioskiem jest to, że utrata bliskiej osoby jako doświadczenie graniczne, niezaopiekowane i przeżyte w samotności prowadzi do nie‑ prawidłowego funkcjonowania społecznego. Tym samym doświadczenie takie powinno wzbudzać bardzo dużą uważność osób sprawujących opiekę nad dziećmi i młodzieżą. PubDate: 2023-06-29 DOI: 10.35765/hw.2023.2262.08 Issue No:Vol. 22, No. 62 (2023)
Authors:Marcin Muszyński Pages: 73 - 83 Abstract: CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest ukazanie cielesności w odniesieniu do czterech obszarów sprawczości człowieka. Prezentowane wyniki są częścią większego projektu dotyczącego uczenia się bycia osobą starą. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Głównym problemem badawczym jest zrozumienie, jak różnicują się strategie, działania i postawy wobec własnej cielesności badanych osób w różnych obszarach sprawczości. Badania osadzone zostały w paradygmacie konstrukcjonistycznym i metodologii teorii ugruntowanej. PROCES WYWODU: Przedstawiono cztery obszary sprawczości umieszczone na kontinuum, gdzie po jednej stronie znajdują się siły wpychające człowieka w zależność, a na drugim jego krańcu usytuowana jest niezależność jednostki. Obszary te wyłonione zostały w ramach prowadzonej analizy materiału empirycznego. Pozwalają one na oderwanie się od wartościujących ujęć starości i stanowią modelowe obszary funkcjonowania osoby starej. Obszary te posłużyły do prze- prowadzenia systematycznego namysłu nad cielesnością osób starych. Na końcu kategoria cielesności wpisana została w szersze struktury, jakimi są dyskursy, koncepcje i teoretyczna wiedza o starości i starzeniu się. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Wyniki analizy wskazują na wielowymiarowość starzejącego się ciała. W zależności od biograficznej sytuacji jednostki, a także społecznego jej usytuowania uruchamiane są różne strategie, działania i postawy wobec własnej cielesności. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Cielesność zajmuje szczególne miejsce w procesie uczenia się bycia osobą starą. Jest jednym z podstawowych regulatorów tego procesu. Jak się okazuje, autoidentyfikacja w dużej mierze odnosi się do cielesności. Co więcej, przedstawione wyniki badań pozwalają na zerwanie z wąskim pojmowaniem starości jedynie w kategoriach cielesnej deterioracji i rozpadu. PubDate: 2023-06-29 DOI: 10.35765/hw.2023.2262.09 Issue No:Vol. 22, No. 62 (2023)
Authors:Anna Drabarek Pages: 85 - 94 Abstract: CEL NAUKOWY: Rozważania na temat tożsamości podmiotu dotyczą przede wszystkim trudności w próbie zdefiniowania samego pojęcia oraz tożsamości podmiotu w kontekście jego cielesności. METODY BADAWCZE: Metoda analizy literatury. Słowo tożsamość można zdefiniować jako identyczność w danym czasie i miejscu. Problem tożsamości jest analizowany w płaszczyźnie społecznej . PROCES ARGUMENTACJI: Tekst przedstawia definicje użytych pojęć, podstawy teoretyczne i rys historyczny. WYNIKI BADAŃ: Opisując tożsamość podmiotu z perspektywy socjologicznej, psychologicznej i biologicznej dochodzimy do wniosku, że choć mózg jest odpowiedzialny za nasze życie psychiczne, nie jest to ani jedyny, ani wystarczający warunek świadomości i samoświadomości. Wskazuje się, że cechami konstytuującymi tożsamość są racjonalność, samoświadomość, spójność i stabilność. Problem tożsamości analizowany na płaszczyźnie narracyjnej, językowej i społecznej wymaga również twierdzeń na płaszczyźnie etycznej. Współczesny dyskurs o tożsamości najczęściej podkreśla jej zmienność, niestabilność i proteuszowy charakter. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: W przedstawionych w tym artykule analizach eksponowane jest pojęcie identyfikacji zastępujące słowo tożsamość, bowiem jest ono bardziej operacyjne i współwystępuje z pojęciem więzi społecznej, wspólnoty interesów i dobra wspólnego. Identyfikacja jest w proponowanym rozumieniu także wypadkową analizowanego w tekście pojęcia cielesności, rutyny oraz taktu i dyscypliny.
Authors:Renata Opałka Pages: 95 - 105 Abstract: CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest przybliżenie literatury dotyczącej fizycznych konsekwencji traumy oraz możliwości ich leczenia z wykorzystaniem terapii taniec/ruch (DMT). PROBLEM I METODY BADAWCZE: Głównym problemem badawczym jest zagadnienie interwencji DMT oraz jej zastosowania w leczeniu cielesnych komponentów traumy. Metodą badawczą jest analiza wybranej literatury przedmiotu. PROCES WYWODU: Efektywność DMT jest analizowana na podstawie badań wśród ofiar prze- mocy seksualnej i dzieci uchodźców. W tych grupach wykorzystanie tańca okazało się mieć pozy- tywne skutki dla uczestników. Dyskusji poddane zostają zalety tej metody, jak również ograniczenia. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Przeżycie traumy wiąże się z dysregulacją na poziomie całego organizmu. Wykorzystanie ruchu i tańca w jej leczeniu jest interesującym polem badań i może stanowić skuteczne uzupełnienie interwencji wśród osób, które doświadczyły traumy. DMT jest metodą już stosowaną w praktyce terapeutycznej, a przeprowadzone badania wskazują na pozytywne skutki jej zastosowania. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: DMT w kontekście traumy wymaga dalszych analiz i badań. Unormowanie praktyki terapeutycznej oraz narzędzi badawczych pomogłoby określić jej skuteczność. W Polsce może być to użyteczna alternatywa w leczeniu ofiar wojny w Ukrainie. PubDate: 2023-06-29 DOI: 10.35765/hw.2023.2262.11 Issue No:Vol. 22, No. 62 (2023)
Authors:Justyna Sztobryn-Bochomulska Pages: 107 - 117 Abstract: CEL NAUKOWY: Celem podjętej analizy jest zwrócenie uwagi na aspekt, jakim jest konieczność przygotowywania osób zawodowo związanych z edukacją do wspierania dzieci i młodzieży w sytuacjach kryzysowych bądź traumatycznych. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Podjęte badania należą do obszaru paradygmatu interpretatywnego, a przyjętą metodą badawczą jest jakościowa analiza treści literatury przedmiotowej i teoretyczna analiza omawianych zjawisk, a konkretnie podejście hermeneutyczne zakładające pogłębione rozumienie procesów edukacyjnych z uwzględnieniem problematyki dziecka z trudnościami, jak i problematyki pedeutologicznej. PROCES WYWODU: Ukazane zostaną konsekwencje charakterystyczne dla kryzysów emocjonalnych i traum oraz ich wpływ na funkcjonowanie szkolne dziecka. Następnie obraz ucznia do- świadczonego skonfrontowany zostanie z rzeczywistością szkolną, gotowością i możliwościami nauczycieli do pracy z nim. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Szkoła jako instytucja jest prawnie zobowiązana do zapewnienia wszystkim uczniom dostępu do edukacji, jednak nie zawsze rozwiązania te są wystarczające. Kluczowa jest więc rola nauczyciela, który w edukacyjnej koegzystencji z uczniem staje się jednym z najważniejszych ogniw jego wsparcia. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Wyzwania, przed którymi stoi współczesna szkoła, wymagają, by osoby zawodowo związane z edukacją dzieci i młodzieży były przygotowane do umiejętnej pracy i wspierania swoich wychowanków wieloaspektowo, również w zakresie kryzysu psychicznego. PubDate: 2023-06-29 DOI: 10.35765/hw.2023.2262.12 Issue No:Vol. 22, No. 62 (2023)
Authors:Karolina Kmiecik-Jusięga Pages: 121 - 130 Abstract: CEL NAUKOWY: Artykuł ma charakter koncepcyjno-teoretyczny. Celem naukowym jest zidentyfikowanie i wstępne scharakteryzowanie celów nowej koncepcji zapobiegania zachowaniom ryzykownych młodych ludzi: logoprofilaktyki, która stanowi przedmiot badań. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Główny problem badawczy w niniejszym artykule sprowadza się do następującego pytania: jak kształtują się cele logoprofilaktyki w kontekście problematyki logoteorii i teoretycznych podstaw logoterapii' Metodą badawczą jest analiza wybranych danych oraz podstaw teoretycznych, uzyskanych w wyniku kwerendy. PROCES WYWODU: Autorka po wprowadzeniu w tematykę logoprofilaktyki, która stanowi konstrukt praktycznych działań zapobiegawczych, oparty bezpośrednio na założeniach logoteorii i logoterapii, zaznacza zagadnienie celowości w profilaktyce społecznej. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Sugeruje się, że cele w profilaktyce zawiązane są z trzema aspektami: przyczyną, dla której podejmowane są działania, procesem, który prowadzi do konkret- nego celu oraz punktem, do którego zmierzamy, czyli konkretnym efektem działań. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Podejmowany jest temat poszukiwania sensu życia poprzez doświadczanie samego siebie w kontekście wolności i odpowiedzialności. Zostaje zaznaczona kwestia urzeczywistniania wartości w życiu młodych ludzi, z uwzględnieniem podziału wartości wg koncepcji Viktora Frankla. Ostatni element rozważań stanowi cel związany z podejmowaniem przez młodego człowieka wysiłku, który jest tu zdefiniowany jako czyn i działanie w dążeniu do samorozwoju oraz prospołeczności. PubDate: 2023-06-29 DOI: 10.35765/hw.2023.2262.13 Issue No:Vol. 22, No. 62 (2023)
Authors:Katarzyna Miśkiewicz, Gabriela Dobińska Pages: 131 - 140 Abstract: CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest refleksja nad obecnością i znaczeniem ciała w projektowaniu oraz realizowaniu badań terenowych na odległość (tj. online). PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problem badawczy odnosi się do odpowiedzi na pytanie: jakie jest znaczenie cielesności w prowadzeniu badań na odległość (tj. online)' Poszukując odpowiedzi na postawione pytanie badawcze, posłużyłyśmy się autoetnografią, traktując ją jednocześnie jako metodę oraz strategię badawczą. PROCES WYWODU: Inspirując się rozważaniami Anny Kacperczyk, dotyczącymi sposobów definiowania cielesności w badaniach etnograficznych, zamierzamy przedstawić nasze refleksje do- tyczące badań własnych, prowadzonych w wirtualnej przestrzeni w 2021 roku. Rozważania nawiązują do badań dotyczących kształcenia akademickiego w czasie pandemii. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Refleksja nad cielesnością w badaniach etnograficznych pozwoliła na uchwycenie naszych doświadczeń w trzech wymiarach, tj. perspektywie ciała rozumianego jako źródło odczuć i doznań cielesnych podmiotu, ciała (cielesności) badacza i badanego w trakcie badania etnograficznego oraz ciała jako tematu autorefleksji podmiotu i jako obiektu teoretyzowania. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: (Bez)cielesność okazała się niejednoznaczna, stąd zdecydowałyśmy się na ujęcie jej wielowymiarowo, uznając ją badawczo wartościową, niezależnie od okoliczności, w jakich prowadzone są badania (stacjonarnie vs. zdalnie) (tj. online) są równie ważne, co w badaniach realizowanych tradycyjnie (tj. stacjonarnie). W badaniach prowadzonych na odległość cielesność jest w pewien sposób ograniczona, wyjęta poza nawias dla badaczy oraz badanych, koncentracja na odmiennych wrażeniach zmysłowych (np. słuchowych) pozwala na do- świadczenie innego wymiaru cielesności. PubDate: 2023-06-29 DOI: 10.35765/hw.2023.2262.14 Issue No:Vol. 22, No. 62 (2023)
Authors: Magdalena Sasin Pages: 141 - 151 Abstract: CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest analiza oddziaływania środowiska dźwiękowego na dobrostan człowieka w czasie gwałtownych zmian audiosfery. PROBLEMY I METODY BADAWCZE: Jakie zmiany w audiosferze nastąpiły podczas lockdownu' Jak były odbierane przez badanych i jak wpłynęły na ich dobrostan' Materiałem badawczym były wywiady swobodne skoncentrowane na problemie z elementami wywiadu eksperckiego, prze- prowadzone w czasie pandemii COVID-19. PROCES WYWODU: W analizie badań skoncentrowano się na percepcji zmian audiosfery w czasie lockdownu oraz wpływie tych zmian na dobrostan badanych. Zwrócono uwagę na podobieństwa i różnice w postrzeganiu środowiska dźwiękowego i przyczyny tych różnic. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Wszyscy rozmówcy zauważyli zmiany środowiska dźwiękowe- go w pandemii oraz ich wpływ na swoje samopoczucie. Natężenie zmian różniło się w zależności od miejsca zamieszkania i wcześniejszego trybu życia. Oprócz zmian negatywnych pojawiły się pozytywne, takie jak mniejszy hałas komunikacyjny, większa obecność dźwięków natury, nowe inspirujące zjawiska dźwiękowe. Zauważono potencjał psychologiczny (możliwość koncentracji na sobie i własnym ciele, zachęta do medytacji) i artystyczny (inspiracje estetyczne) zmienionego środowiska dźwiękowego. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Potencjał refleksyjny wynikający ze zmian audiosfery w pandemii pozostaje na razie niewykorzystany. Doświadczenia pandemiczne mogą wspomóc troskę o krajobraz dźwiękowy i zaplanowanie jego ewentualnych modyfikacji w celu poprawy zdrowego życia i dobrostanu ludzi. Potrzebne są dalsze badania na temat funkcjonowania po powrocie do wcześniejszego środowiska dźwiękowego. W przypadku powtórzenia podobnej sytuacji należy wykorzystać jej potencjał edukacyjny i psychoedukacyjny. PubDate: 2023-06-29 DOI: 10.35765/hw.2023.2262.15 Issue No:Vol. 22, No. 62 (2023)