Authors:Redakcja Abstract: Strona tytułowa (numer ISSN czasopisma, skład Redakcji i Rady Naukowej) - Spis treści w języku polskim - Spis treści w języku angielskim PubDate: Tue, 26 Sep 2023 00:00:00 +020
Authors:Dominika Cendrowicz; Renata Raszewska-Skałecka Abstract: Celem artykułu jest analiza i ocena wybranych kierunków zmian i rozwoju w sferze administracji świadczącej na przykładzie edukacji publicznej i pomocy społecznej. W artykule podjęta zostanie próba sformułowania wniosków w zakresie wybranych kierunków reform administracji publicznej we wskazanych obszarach jej aktywności. Zostaną udzielone odpowiedzi na pytania, skąd dzisiaj płyną impulsy reformowania administracji świadczącej, jakie mechanizmy uruchamiają i kształtują reformy administracji publicznej w wybranych sferach jej działania. PubDate: Tue, 26 Sep 2023 00:00:00 +020
Authors:Konrad Garnowski Abstract: W artykule przedstawiono problematykę odpowiedzialności za szkody powstałe na skutek wykonywania tzw. uprawnienia do dysponowania przesyłką, obejmującego w szerokim ujęciu możliwość zmiany umowy przewozu rzeczy oraz odstąpienia od niej. Autor przeprowadza analizę porównawczą uregulowań przewidzianych w jednolitych konwencjach międzynarodowych regulujących transport drogowy (konwencja CMR), transport kolejowy (konwencja CIM) oraz transport lotniczy (konwencja montrealska) oraz w polskim prawie wewnętrznym (ustawa prawo przewozowe i Kodeks cywilny). Na tej podstawie dokonana jest ocena unormowań przyjętych w poszczególnych aktach oraz wybór optymalnego rozwiązania poszczególnych zagadnień. Autor dochodzi do wniosku, że każdy z analizowanych aktów zawiera regulacje zasługujące na aprobatę i wyróżniające się na tle innych, ale jednocześnie w każdym z nich widoczne są pewne wady. Przy uwzględnieniu sformułowanych wniosków w końcowej części artykułu przedstawiono również propozycję możliwych kierunków rozwoju prawa krajowego. PubDate: Tue, 26 Sep 2023 00:00:00 +020
Authors:Berenika Kaczmarek-Templin Abstract: Przedmiotem rozważań zawartych w artykule jest analiza zagadnienia bezpośredniego stosowania przepisów rozporządzenia eIDAS w krajowym postępowaniu cywilnym. Zasadniczo akt ten dotyczy prawa materialnego, tj. reguluje rodzaje podpisów elektronicznych i inne sposoby elektronicznej identyfikacji. Wprowadza także zasadę, w myśl której zrównane zostały skutki prawne podpisu własnoręcznego i podpisu elektronicznego. Daje to asumpt do rozpatrywania możliwości wniesienia drogą elektroniczną pisma procesowego, które zostanie opatrzone podpisem elektronicznym. Jak wynika z regulacji Kodeksu postępowania cywilnego, ustawodawca podejmuje próby umożliwienia stronom wnoszenia pism w sposób elektroniczny. Aktualnie jedynie elektroniczne postępowanie upominawcze daje realną możliwość korespondencji z sądem z pominięciem tradycyjnej drogi papierowej. Niemniej jednak wdrożenie funkcjonowania systemu teleinformatycznego pozwoli zrealizować taką możliwość także dla innych rodzajów postępowań. Dopóki jednak możliwość wnoszenia pism drogą elektroniczną nie będzie wynikała z przepisów i jednocześnie z możliwości technicznych sądów, rozporządzenie eIDAS nie może być traktowane jako samodzielna podstawa do skutecznego składania pism elektronicznie. PubDate: Tue, 26 Sep 2023 00:00:00 +020
Authors:Krzysztof Marek Kiełpiński Abstract: Nauczanie Kościoła katolickiego o udzieleniu święceń kobietom było powodem wielu dyskusji. W tym obszarze Kościół nie posiada władzy i tego typu czynności skutkują ich nieważnością, co jednak nie przeszkodziło uczynić to biskupowi Braschiemu w 2002 r. Główna idea artykułu została podzielona na dwie części. W pierwszej przedstawiono przyczyny bliższe i dalsze, które stały u podstaw określenia przez Stolicę Apostolską usiłowania udzielenia święceń kobiecie mianem przestępstwa. W drugiej dokonano analizy przepisów umieszczonych w czterech dokumentach ogłoszonych na przestrzeni czasu, począwszy od 2007 r. Wskazano zakres przedmiotowy i podmiotowy czynu zabronionego. Podczas prowadzenia badań wykorzystano różne metody: dogmatyczno-prawną, historyczną, porównawczą oraz filologiczną, co pozwoliło dojść do wniosku, że sakramenty stanowią szczególne dobro dla wspólnoty Kościoła i wymagają właściwej ochrony, a tego rodzaju przestępstwa są dla społeczności kościelnej wyjątkowo szkodliwe i wprowadzają wiele wątpliwości we wspólnocie. PubDate: Tue, 26 Sep 2023 00:00:00 +020
Authors:Marek Kolasiński Abstract: W artykule przedstawiono tendencje rozwojowe polityki egzekwowania prawa antymonopolowego Unii Europejskiej na rynkach cyfrowych. Autor rozpoczyna swoje wywody od zarysowania serii decyzji Komisji Europejskiej dotyczących praktyk rynkowych Google i analizy założeń teoretyczno- prawnych, na których opiera się wyrok Sądu Unii Europejskiej w sprawie Google Shopping, a następnie podejmuje próbę przedstawienia skutków rynkowych przedmiotowych działań unijnego organu ochrony konkurencji. Autor sceptycznie odnosi się do gospodarczej efektywności wskazanych decyzji Komisji Europejskiej oraz zwraca uwagę na zagrożenia wiążące się ze zwiększaniem antymonopolowego interwencjonizmu. W publikacji wskazano w szczególności na ryzyko nadmiernego rozluźnienia dyscypliny analitycznej w sprawach antymonopolowych. W artykule wyrażono natomiast aprobatę wobec działań legislacyjnych idących w kierunku objęcia rynków cyfrowych regulacją sektorową. Autor uważa, że takie rozwiązanie umożliwi osiągnięcie powszechnie akceptowanych celów publicznych, a nie kreuje zagrożeń wiążących się z dalszym zaostrzaniem polityki egzekwowania prawa antymonopolowego. PubDate: Tue, 26 Sep 2023 00:00:00 +020
Authors:Piotr Krajewski Abstract: Nieustanny kontakt człowieka z przyrodą skłaniał go do szukania możliwie najlepszych i korzystnych dla siebie sposobów wykorzystywania ziemi i znajdujących się na niej zasobów biologicznych. Towarzyszące temu efekty naturalnej, spontanicznej lub celowej wynalazczości zwykle stawały się „własnością”, społeczności, w której one powstawały. Przekazywanie tych doświadczeń i kultywowanie towarzyszącej im wiedzy kolejnym pokoleniom stało się czymś oczywistym, można by rzec – naturalnym. Dziś jednak ta transmisja wiedzy i umiejętności często jest przerywana poprzez zawłaszczanie i ziemi i tego co ona rodzi: jedno i drugie, stając się dobrem prywatnym, poddawane jest wyjątkowo stresogennemu użytkowaniu, ze szkodą dla ludzi i otoczenia. Celem podjętej tu analizy jest nakreślenie ryzyka i skutków odbierania jednostkom i wspólnotom prawa do dysponowania zasobami i spontanicznie nabytą wiedzą. Problem nie jest ograniczony do konkretnego miejsca czy państwa, a świadomość skutków powinna interesować teoretyków i praktyków, zwłaszcza pełniących funkcje decyzyjne. PubDate: Tue, 26 Sep 2023 00:00:00 +020
Authors:Jan Kulesza; Witold Kulesza Abstract: Po przejęciu władzy przez narodowych socjalistów w Niemczech, rozpowszechniło się we wszystkich warstwach społeczeństwa, donosicielstwo do nowej władzy, mające dowodzić lojalności wobec niej i powodujące usunięcie wszystkich niesubordynowanych jednostek, nie zasługujących na udział w narodowej wspólnocie, ze względu na niewystraczający entuzjazm dla narodowego odrodzenia. Denuncjacja skutkowała różnorakimi konsekwencjami, od usunięcia z pracy urzędniczej, poprzez więzienie, obóz koncentracyjny, aż do uśmiercenia. Po upadku III Rezszy, na podstawie prawa wprowadzonego przez Aliantów, pociągano do odpowiedzialności denuncjatorów, za pomocnictwo do zabójstwa oraz, w jednym przypadku, sprawstwo zabójstwa, w przypadkach, w których denuncjacja doprowadziła do skazania na karę śmierci. Jednak od lat 1947/1948, opierając się na poglądach doktryny prawa karnego, dążono, posługując się różną argumentacją, dążono do uwolnienia od odpowiedzialności karnej denuncjatorów, co zostało zakończone pełnym sukcesem. Republika Federalna Niemiec, poprzez swoje sądy, w pełni poprała praktykę sądownictwa okresu III Rzeszy, przyjmując, w istocie, taką samą optykę, zarówno, jeśli chodzi o skazania zadenuncjowanych, jak i ocenę postepowania denuncjatorów. PubDate: Tue, 26 Sep 2023 00:00:00 +020
Authors:Krzysztof Lipka Abstract: W artykule omówiono możliwość i potencjalne konsekwencje zastosowania zasady formulary apportionment jako globalnego narzędzia zastępującego obecne międzynarodowe standardy cen transferowych oparte na podejściu separate entity i zasadzie arm’s length (ALP) dla MŚP. Światowy system podatkowy opiera się na rozwiązaniach opracowanych ponad sto lat temu i ma liczne wady, a ze względu na postępującą ewolucję w zakresie sposobów prowadzenia biznesu oraz dostępnych technologii jego słabości pogłębiają się. Istnienie spetryfikowanych i kosztownych rozwiązań obciąża szczególnie podmioty MŚP, zmniejszając ich konkurencyjność. Wydaje się możliwe zastąpienie obecnych mechanizmów narzędziami formulary apportionment, które byłyby prostsze, tańsze i bardziej sprawiedliwe, co miałoby pozytywny wpływ w szczególności na mniejszych podatników. PubDate: Tue, 26 Sep 2023 00:00:00 +020
Authors:Katarzyna Syroka-Marczewska Abstract: Mobbing jest zjawiskiem szeroko opisywanym w literaturze, ale przede wszystkim w sferze prawa cywilnego oraz prawa pracy. Niniejsza publikacja uzupełnia dotychczasowe piśmiennictwo dotyczące mobbingu o rozważania nt. prawnokarnej ochrony wynikającej z art. 218 § 1a kodeksu karnego. Przedmiotem artykułu jest w szczególności analiza obowiązujących w Polsce przepisów prawa dotyczących mobbingu oraz orzecznictwa w odniesieniu do pracowników sektora medycznego. Wybór tego sektora wynika, z faktu, iż w większości światowych badań pracownicy ochrony zdrowia są uznani za grupę zawodową, w której poziom narażenia na mobbing jest wysoki. PubDate: Tue, 26 Sep 2023 00:00:00 +020
Authors:Jakub Szlachetko Abstract: Artykuł zbudowano wokół tezy stanowiącej, że ustawowa regulacja modelu organizacyjnego związku komunalnego jest sztywna, co utrudnia praktyczne wykorzystanie instytucji. Ustrojowe ustawy samorządowe posługujące się normami o charakterze kogentywnym nie pozostawiają miejsca współdziałającym gminom i/lub powiatom na wdrażanie rozwiązań organizacyjnych „szytych na miarę”, czyli uwzględniających uwarunkowania danego obszaru (geograficzne, polityczne, gospodarcze, społeczne itd ). Należy zatem te ustawy w określony sposób zmienić Obok analizy normatywnej i wniosków de lege lata zaprezentowano także kilka postulatów do ustawodawcy, a każdy egzemplifikowano propozycją przepisu ustawowego. PubDate: Tue, 26 Sep 2023 00:00:00 +020
Authors:Katarzyna Szlachetko Abstract: Kopenhaga jest wzorcowym przykładem tego, że polityka miejska w zakresie zrównoważonego oświetlenia zewnętrznego może być kształtowana nawet wtedy, gdy w porządku krajowym (ustawowym) brakuje wyraźnych „twardych” podstaw prawnych do jej wdrażania i prowadzenia. W tym zakresie miasto Kopenhaga korzysta z konstytucyjnie przyznanej samodzielności prawnej, realizując zadania z zakresu planowania przestrzennego, ochrony środowiska i procesu inwestycyjno-budowlanego. Sukces Kopenhagi opiera się na umiejętnym programowaniu polityk miejskich. Cele i sposoby ich realizacji są formalizowane w komplementarnych strategiach i aktach wykonawczych, które tworzą spójną wizję rozwoju Kopenhaga jest przykładem wszechstronnego (multidyscyplinarnego) podejścia do zarządzania infrastrukturą oświetlenia zewnętrznego w ramach zrównoważonej polityki dostosowanej do potrzeb ludzi, środowiska i gospodarki, kształtowanej w miejskim planie adaptacji do zmian klimatu, w strategii oświetlenia dla miasta oraz w operacyjnym masterplanie oświetlenia zewnętrznego. PubDate: Tue, 26 Sep 2023 00:00:00 +020
Authors:Paweł Śwital Abstract: Celem artykułu jest ukazanie koncepcji prostego języka w procesach partycypacji społecznej w Polsce. Udział obywateli we współdecydowaniu publicznym wpisuje się w realizację idei społeczeństwa obywatelskiego. Partycypacja społeczna przyczynia się do włączenia mieszkańców jednostek samorządu terytorialnego do wspólnego podejmowania rozstrzygnięć. W praktyce ustawodawczej obserwuje się wzmacnianie prawnych form partycypacji społecznej. Jednak jedną z głównych barier udziału obywateli w życiu publicznym jest niski poziom aktywności obywatelskiej. Przyczyną tego działania może być specjalistyczny język urzędowy, niezrozumiały dla przeciętnego obywatela. W związku z tym wdrażana jest koncepcja prostego języka, która może zachęcić obywateli do brania udziału w konsultacjach społecznych, jak również pozwoli zrozumieć działania podejmowane przez organy administracji publicznej. W pracy zostaną przedstawione pojęcia partycypacji społecznej, dialogu i konsultacji jako podstawa komunikowania się administracji z obywatelami. Następnie zostanie poruszona kwestia zdefiniowania języka urzędowego. Autor przedstawi także działania na rzecz wprowadzania koncepcji prostego języka i dobrych praktyk w tym zakresie. W ostatniej części zostaną wykazane podstawy posługiwania się językiem niespecjalistycznym w partycypacji społecznej. PubDate: Tue, 26 Sep 2023 00:00:00 +020
Authors:Aneta Tyc Abstract: Analiza ścieżki, która doprowadziła do przełomu w myśleniu Komisji Europejskiej o polityce handlowej w kontekście egzekwowania praw pracowniczych, okazuje się kluczowa dla formułowania dalszych postulatów pod adresem treści nowych umów handlowych Zamieszczone w artykule wywody koncentrują się wokół problemu braku możliwości nałożenia sankcji na partnera handlowego w umowach handlowych czwartej generacji Autorka artykułu skupia się na omówieniu umowy o wolnym handlu między UE a Koreą Południową, ponieważ zaowocowała ona powołaniem panelu ekspertów, którego raport przyczynił się do ratyfikowania przez Koreę Południową konwencji MOP nr 29, 87 i 98 Jednakże nowelizacja koreańskich przepisów nie w pełni wdrożyła postanowienia tych konwencji Spowodowało to przełom w myśleniu o polityce handlowej Rewizja poglądów dotyczących podejścia promocyjnego prezentowanego przez Komisję Europejską uwidoczniła się w treści nowej umowy o wolnym handlu zawartej w 2022 r z Nową Zelandią Słusznie przewiduje ona możliwość nałożenia sankcji w przypadku poważnego naruszenia praw pracowniczych, co zdaniem autorki artykułu kwalifikuje ją jako umowę piątej generacji Nie oznacza to jednak, że umowa ta jest idealna Badania prawnoporównawcze prowadzą autorkę do sformułowania wniosków de lege ferenda w tym zakresie. PubDate: Tue, 26 Sep 2023 00:00:00 +020
Authors:Jacek Wijaczka Abstract: W syntezie polowania na czarownice w Polsce w XVII–XVIII w Bohdan Baranowski sformułował tezę, że około 5000 kobiet oskarżonych o bycie czarownicami straciło życie w wyniku samosądów, do których dochodziło przede wszystkim na wsiach. Na poparcie tej tezy nie przedstawił jednak konkretnych przykładów źródłowych. Mimo to hipoteza ta weszła do literatury przedmiotu i przez kolejnych historyków była traktowana jako pewnik. Analiza dotychczasowej literatury przedmiotu oraz kwerenda archiwalna, w tym sprawdzenie procesów przeprowadzonych w Gnieźnie w 1690 r., ukazują, że w Polsce praktycznie nie dochodziło do samosądów. Miały miejsce jedynie dwa takie przypadki, pierwszy w 1720 r w miasteczku Krasiłów, drugi we wsi Osowo koło Tucholi w 1779 r. Za lincz sądowy można natomiast uznać „proces” przeprowadzony w Czerniewie w 1727 r , którego sprawcy i sędziowie zostali ukarani. Teza Bohdana Baranowskiego z 1952 r była całkiem nieuzasadniona źródłowo. PubDate: Tue, 26 Sep 2023 00:00:00 +020
Authors:Krzysztof Żebryk Abstract: Zasiedzenie służebności w sytuacji poniemieckich urządzeń elektroenergetycznych stanowi specyficzny fragment rozważań na temat możliwości zasiedzenia prawa rzeczowego o treści odpowiadającej służebności przesyłu przed wejściem w życie przepisów wprowadzających do Kodeksu cywilnego tę służebność. W pierwszej kolejności analizie poddane zostają uwarunkowania prawne z okresu bezpośrednio po zakończeniu II Wojny Światowej, opisujące tryb i zasady przejmowania na własność Państwa Polskiego przedsiębiorstw przesyłowych i mienia poniemieckiego. Następnie autor wskazuje na dotyczące zasiedzenia przepisy Prawa rzeczowego z 1946 r., Kodeksu cywilnego z 1964 r. oraz przepisy intertemporalne towarzyszące tym aktom prawnym. W rezultacie podejmuje próbę określenia daty, w której, w przypadku spełnienia przesłanek ustawowych, mogło dojść do zasiedzenia służebności gruntowej o treści służebności przesyłu w odniesieniu do nieruchomości zajętych pod poniemieckie urządzenia przesyłowe. Ostatnia cześć artykułu poświęcona jest rozważaniom dotyczącym tego, jaki podmiot jest aktualnie uprawniony ze służebności zasiedzianej przez Skarb Państwa pod rządami zasady jednolitej własności państwowej. PubDate: Tue, 26 Sep 2023 00:00:00 +020
Authors:Mirosław Bączyk Abstract: Wyrok SN wskazuje na pojawianie się w polskiej praktyce kontraktowej nowych klauzul umownych we wzorcach umownych, które wydają gwaranci (banki i ubezpieczyciele ,art. 384 k.c.). Chodzi o klauzule, które mogą służyć ochronie dłużnika (np. wykonawcy robot budowlanych, art. 647 k.c.) w razie skorzystania przez wierzyciela (inwestora) z gwarancji „ na pierwsze żądanie” bezpodstawnie tj. bez spełnienia warunków gwarancji. Jedna z takich klauzul jest klauzula przewidująca w takim przypadku odpowiedzialność kontraktową wierzyciela wobec dłużnika (w ramach tzw. stosunku podstawowego, np. umowy o roboty budowlane). Autor analizuje w glosie charakter i cele takich klauzul. Wyrok inspiruje Autora do wskazania innych klauzul, które są wynikiem lojalnej współpracy gwaranta i dłużnika i pojawiają się w umowie zlecenia(art.734 k.c.; dłużnik z reguły zleca bankowi udzielenie gwarancji wierzycielowi). W glosie Autor kwestionuje stanowisko SN, że w gwarancja może mieścić się w konstrukcji przekazu z art.921(1) kc.,bowiem ocena taka takie pozostaje wyraźnie sprzeczna z polską praktyką kontraktową i jej potrzebami. PubDate: Tue, 26 Sep 2023 00:00:00 +020
Authors:Marcin Drewek Abstract: Glosowany wyrok zasługuje na przynajmniej kilka słów komentarza Po pierwsze, z uwagi na ważką problematykę normatywną dotyczącą tzw. zasad słusznościowych. Po drugie, z tego względu, że orzeczenie to wpisuje się w aktualnie prowadzoną dyskusję na temat aksjologii stosowania niektórych instrumentów praktyki kontraktowej instytucji finansowych Chodzi mianowicie zwłaszcza o dwie rozważane przez Sąd Najwyższy kwestie: ram prawnych stosowania konstrukcji przewłaszczenia nieruchomości na zabezpieczenie oraz dopuszczalności stosowania art 5 k c do potrącenia ustawowego Do przyjętych w komentowanym wyroku stanowisk należy się odnieść z aprobatą Przemawiają za tym argumenty wskazane w treści niniejszej glosy. PubDate: Tue, 26 Sep 2023 00:00:00 +020
Authors:Wojciech Komar Abstract: Sprawozdanie dotyczy VIII Ogólnopolskiego Seminarium z prawa rodzinnego Tematem spotkania był problem ochrony osób słabszych w prawie rodzinnym i opiekuńczym Przedstawione zostały bieżące problemy praktyki i teorii Podczas seminarium wygłoszono wiele interesujących referatów Część z nich była oparta na badaniach empirycznych, inne zaś zawierały postulaty de lege ferenda Spotkanie pokazało, że dyskusja o prawie rodzinnym jest niezwykle ważna i aktualna. PubDate: Tue, 26 Sep 2023 00:00:00 +020
Open Access journal
[22 journals]
