JournalTOCs

Sztuka Edycji
Number of Followers: 4

This is an Open Access Journal

Open Access journal
ISSN (Print) 2084-7963 - ISSN (Online) 2391-7903
Published by UMK

[22 journals]

Informacje o Autorach
- Authors: Agnieszka Markuszewska
  Abstract: Informacje o Autorach.
  PubDate: Fri, 27 Jun 2025 00:00:00 +020
Paralelizm jako determinanta rytmicznej organizacji wersetów
„Psalmodii polskiej”
- Authors: Krzysztof Obremski
  Abstract: Uwagi dotyczące „Psalmodii polskiej” i ewentualnej nowej edycji.
  PubDate: Fri, 27 Jun 2025 00:00:00 +020
„Album romantyczne” – odnawianie romantyzmu'
- Authors: Olga Taranek-Wolańska
  Abstract: Rec. seria „Album Romantyczne”: C. Norwid, Promethidion. Rzecz w dwóch dialogach z epilogiem. Wydanie krytyczne, tekst oprac., objaśnieniami i uwagami edytorskimi opatrzył S. Sawicki, komentarze S. Sawicki, G. Halkiewicz-Sojak i A. Ziołowicz, Kielce 2022; A. Fredro, Pan Jowialski. Wydanie jubileuszowe, oprac. i komentarz A. Ziołowicz, Kielce 2023; A. Mickiewicz, „Reduta Ordona. Opowiadanie adiutanta”. Antologia interpretacji, oprac. i wprowadzenie do antologii M. Woźniewska-Działak, Kielce 2023; K. Ujejski, Skargi Jeremiego, tekst oprac., objaśnieniami i komentarzem opatrzył A. Bagłajewski, Kielce 2024; T. Lenartowicz, Zachwycenie, Błogosławiona, tekst oprac., objaśnieniami i komentarzem opatrzyła G. Halkiewicz-Sojak, z ilustracjami A. Zaleskiego, Kielce 2024; A. Mickiewicz, Liryki lozańskie, oprac. tekstów i objaśnienia B. Dopart, Kielce 2025.
  PubDate: Fri, 27 Jun 2025 00:00:00 +020
O Parandowskim znanym i nieznanym
- Authors: Kamila Budrowska
  Abstract: Rec. G. Pawlak, Jan Parandowski. Życie i dzieło. Monografia, Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN, Warszawa 2023.
  PubDate: Fri, 27 Jun 2025 00:00:00 +020
Jak dziś wydawać klasyków literatury' Sprawozdanie z
konferencji
- Authors: Wiktoria Kotecka
  Abstract: Sprawozdanie: Ogólnopolska konferencja naukowa „Jak dziś wydawać klasyków literatury'”, 21–22 listopada 2024 roku, Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, organizatorzy: Pracownia Edytorstwa Naukowego i Praktycznego UMK oraz Wydawnictwo Naukowe UMK.
  PubDate: Fri, 27 Jun 2025 00:00:00 +020
Wstęp
- Authors: Dariusz Pachocki; Aleksander Wójtowicz
  Abstract: Wstęp do numeru „Bruliony, notatniki, albumy".
  PubDate: Fri, 27 Jun 2025 00:00:00 +020
Autograf „Faraona” i jego dzieje
- Authors: Beata Utkowska
  Abstract: Artykuł stanowi próbę rekonstrukcji historii autografu Faraona od momentu rozpoczęcia jego pisania przez Bolesława Prusa (1894) aż po czasy współczesne. Celem rekonstrukcji jest nie tylko uporządkowanie wiedzy o manuskrypcie Faraona, ale też sprawdzenie, czy w dziejach rękopisu oraz w jego materialności kryją się jakieś wskazówki dotyczące najbardziej problematycznej części powieści, czyli tzw. epilogu. Dowodzenie zostało oparte głównie na poszlakach, ale przekonuje, że o pozostawieniu zakończenia utworu w rękopisie nie zadecydował cenzor ani wydawcy pierwodruku prasowego, tylko Prus.
  PubDate: Fri, 27 Jun 2025 00:00:00 +020
Sienkiewicz „brulionowy”. Przypadek „Wirów”
- Authors: Tomasz Sobieraj
  Abstract: W spuściźnie Henryka Sienkiewicza zachowało się bardzo dużo rękopisów. Nie wszystkie dotąd przebadano. Powieść Wiry opublikowana w 1910 roku ma także wersję brulionową, na którą składa się brudnopis znacznej części tomu pierwszego oraz fragmentów tomu drugiego. Brulion Wirów to tekst pełen skreśleń, wariantów, przekształceń, ukazujący proces twórczy Sienkiewicza w momencie powstawania. Pisarz usilnie pracował nad tekstem powieści, dokonując wielu zmian i poszukując najlepszych rozwiązań. Analiza brulionowej wersji Wirów ukazuje płynny charakter ich tekstu, w którym widać ideowe i artystyczne rozterki autora. Sienkiewicz nie przystępował do pisania z ustaloną koncepcją fabuły, tworzył różne warianty jej wątków, zmieniał profile bohaterów, poprawiał styl. Brulionowe zapiski Sienkiewicza to tekstowe świadectwo jego zmagań z procesem twórczym. Ich wartość tekstologiczna jest nie do przecenienia. Mają one również znaczenie historycznoliterackie, ponieważ ukazują Wiry jako powieść o skomplikowanej kompozycji fabularnej i strukturze ideowej niedającej się podporządkować jednoznacznej tendencji.
  PubDate: Fri, 27 Jun 2025 00:00:00 +020
Zaginione bruliony i listy Ignacego Dąbrowskiego
- Authors: Jadwiga Goniewicz-Potocka
  Abstract: Do rękopiśmiennej spuścizny Ignacego Dąbrowskiego włącza się kilkadziesiąt autografów dzieł literackich i listów, które są przechowywane w zasobach bibliotek: warszawskiej, lubelskiej, krakowskiej oraz bydgoskiej. Do dziś nie odnaleziono jednak brulionów czterech niewydanych utworów, a także obszernej korespondencji pisarza z Wacławem Klossem, która została zinwentaryzowana w 1959 roku na łamach „Prac Polonistycznych”. Prezentowane opracowanie ma na celu odnotowanie zgromadzonych informacji na temat zaginionych rękopisów, skorygowanie ustaleń poprzedników oraz wskazanie tropów poszukiwań tych archiwaliów, które mogą okazać się przydatne w przyszłości.
  PubDate: Fri, 27 Jun 2025 00:00:00 +020
„Przeglądam wszystko, co dotąd napisałem”. O notatnikach Konrada
Bielskiego z lat 1918–1924
- Authors: Justyna Teterwak
  Abstract: Artykuł jest prezentacją najwcześniejszych autografów Konrada Bielskiego – literata ściśle związanego z lubelskim środowiskiem artystycznym. Autorka koncentruje się w tekście na zagadnieniach związanych z procesami twórczymi poety, których nieodzownymi elementami były następujące po sobie czynności pisania i czytania. Relektury miały służyć Bielskiemu jako narzędzie samopoznania. Działanie to towarzyszyło mu jednak również przy zabiegach dokonywanych na zgromadzonych przez siebie materiałach; było nieodłącznym składnikiem podjętego przez poetę trudu oceny, wyselekcjonowania i uporządkowania własnej twórczości, a tym samym dążeń do stworzenia spójnego obrazu osobowości twórczej. Starania te poeta utrwalił w brulionie, który opatrzył tytułem „raptularz”, czyniąc z niego bezpieczną przestrzeń do prowadzenia narracji o sobie, ale też do pracy nad warsztatem twórczym.
  PubDate: Fri, 27 Jun 2025 00:00:00 +020
(T)ropienie. O dwóch notatkach z archiwum Leopolda Buczkowskiego
- Authors: Agnieszka Karpowicz
  Abstract: W artykule zaproponowano kategorię notatkowości jako charakterystykę zarówno wielomedialnej twórczości Leopolda Buczkowskiego, jak i jego archiwum literackiego zdeponowanego w Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie i opracowanego przez kustosz Małgorzatę Wichowską. Cecha ta została skonfrontowana z analizą wybranych brudnopisów i drobnych notatek Buczkowskiego, zwłaszcza w kontekście fragmentów – nieukończonych i podanych do druku po raz pierwszy w 2022 roku – esejów o sztuce Na tropach sztuki i Od pędzla do dłuta. Poza tym, że są to jedyne znane nam próby wyeksplikowania przez Buczkowskiego zwartej teorii estetycznej, mają również znaczenie dla edycji i pełnego zrozumienia końcowych wpisów ostatniej części Dziennika wojennego. W tekście dowiedziono, że analiza niepublikowanych notatek, drobnych zapisków i brudnopisów kontekstualizuje utwory literackie, ale przede wszystkim przybliża do rekonstrukcji procesu twórczego. W przypadku Buczkowskiego pokrywa się on z poetyką pojedynczych dzieł oraz estetyką wielomedialnego work in progress, którego element stanowią. Notatki i notatkowość okazują się więc nie tyle marginesami literatury i sztuki, ile ich centrum.
  PubDate: Fri, 27 Jun 2025 00:00:00 +020
„Dać radę swojej osobie”. Zeszyty Janiny Łempickiej-Kozarzewskiej w
świetle badań nad egodokumentem
- Authors: Magdalena Woźniewska-Działak
  Abstract: Artykuł przybliża postać Janiny Łempickiej-Kozarzewskiej, która była matką Jerzego Kozarzewskiego – poety i żołnierza, działacza podziemia niepodległościowego. Autorka prezentuje zawartość niepublikowanych listów pisanych do syna w latach 1947–1952, gdy ten odbywał karę dziesięciu lat pozbawienia wolności. Studium wskazuje na najistotniejszy kontekst powstania listów i rekonstruuje podejmowaną w nich problematykę. Zawarte w artykule wnioski z lektury rękopisów Janiny Łempickiej, wykształconej inteligentki, spowinowaconej z Cyprianem Norwidem (była córką Ksawerego Norwida – brata autora Vade-mecum), sytuują zbiór tej nigdy niewysłanej do adresata korespondencji w nurcie badań nad literaturą dokumentu osobistego. Jednocześnie pozwalają wyznaczyć nowe perspektywy oglądu tej nieoczywistej formy gatunkowej i wskazują na przydatną badawczo w odniesieniu do zachowanej w brulionach korespondencji kategorii dziennika (w ujęciu Philippe’a Lejeune’a).
  PubDate: Fri, 27 Jun 2025 00:00:00 +020
Plany i cyfry. Warsztat pisarski w notatnikach Józefa
Łobodowskiego
- Authors: Aleksander Wójtowicz
  Abstract: Artykuł został poświęcony planom pracy oraz cyfrom w notatnikach Józefa Łobodowskiego. Choć z punktu widzenia badań edytorskich stanowią zjawisko marginalne, to można je uznać za ważny element pisarskich praktyk pisarza, który na bieżąco porządkował swoją pracę oraz obowiązki publikacyjne. Przeprowadzone w artykule analizy pokazują, jak można odczytywać tego rodzaju zapiski oraz jakich informacji dostarczają na temat literackiej i publicystycznej twórczości pisarza. Graficzne, liczbowe i tekstowe elementy były związane z rytem tworzenia, za ich pomocą pisarz porządkował swoje obowiązki, prognozował tempo pracy oraz jej rezultaty.
  PubDate: Fri, 27 Jun 2025 00:00:00 +020
Kilka słów o edytorstwie naukowym. Rozmowa Wojciecha Kruszewskiego i
Dariusza Pachockiego z Susan L. Greenberg
- Authors: Susan L. Greenberg; Wojciech Kruszewski, Dariusz Pachocki
  Abstract: Wywiad Dariusza Pachockiego i Wojciecha Kruszewskiego z Susan L. Greenberg.
  PubDate: Fri, 27 Jun 2025 00:00:00 +020
Spór o „literę” czy o coś więcej' Na marginesie „Tęczy”
Norwida (w dziewięćdziesiątą rocznicę początku sporu)
- Authors: Józef Franciszek Fert
  Abstract: W 2024 roku minęło dziewięćdziesiąt lat od początku „sporu” o trafność lekcji „szczęty” w wierszu Norwida Tęcza, którą w następnym po pierwodruku wydaniu zastąpiono odczytaniem jako „szczyty”. Ostatecznie w sporze o prawidłowość emendacji nie chodzi o „literę”, a nawet nie o wyraz czy nawet wers, nie tylko o to, czy poeta użył tam wyrazu „szczęty”, czy też „szczyty”, jak zdecydował i wielokrotnie powtórzył w swych wydaniach Juliusz Wiktor Gomulicki wbrew pierwodrukowi i krytycznej opinii Konrada Górskiego. W sytuacji braku autografu jedna i druga wersja to hipotezy tekstologiczne. Rzecz w tym, która jest „mocniejsza”. W tym miejscu opuszczamy jednak pole czysto tekstologiczne, a wkraczamy w obszar odpowiedzialności tekstologa-edytora za upowszechnienie prawdziwego przekazu autorskiego.
  PubDate: Fri, 27 Jun 2025 00:00:00 +020
Pierwsze wprawki literackie Józefa Ignacego Kraszewskiego. Bajki
(1825–1827)
- Authors: Małgorzata Furtakowa
  Abstract: W ramach artykułu omówiono aż dwadzieścia cztery bajki napisane przez Józefa Ignacego Kraszewskiego w latach 1825–1827. Spośród nich tylko cztery są oryginalnymi dziełami pisarza. Pozostałe to naśladownictwo dzieł Ezopa i Floriana. Bajki Kraszewskiego nie zostały jeszcze opublikowane. W Muzeum Józefa Ignacego Kraszewskiego znajduje się kopia wykonana przez głuchoniemego siostrzeńca powieściopisarza, Bogusława Kraszewskiego. Autograf baśni spłonął w 1944 roku, ponieważ był przechowywany w Bibliotece Ordynacji Krasińskich w Warszawie.
  PubDate: Fri, 27 Jun 2025 00:00:00 +020
„Jak głęboko odczuwam słabość swą…” Korespondencja Tadeusza
Micińskiego z Karolem Baykowskim w latach 1897–1900
- Authors: Elżbieta Flis-Czerniak
  Abstract: W artykule zaprezentowano niepublikowaną korespondencję Tadeusza Micińskiego z Karolem Baykowskim obejmującą cztery listy. Dwa z nich, dotąd nieznane, zostały ostatnio odnalezione przez autorkę w ramach kwerendy w zbiorach rękopiśmiennych Biblioteki Litewskiej Akademii Nauk im. Wróblewskich w Wilnie wśród materiałów archiwalnych Walentyny Horoszkiewiczówny (F.98). Edytorsko opracowana korespondencja młodopolskiego pisarza z krakowskim towiańczykiem, byłym sekretarzem Andrzeja Towiańskiego i wydawcą jego pism, wskazuje na inspirującą rolę, jaką poglądy i zespół idei religijnych reprezentowanych w kręgu Koła Sprawy Bożej odegrały w formowaniu się przekonań i postaw życiowych Micińskiego. Analizowana komunikacja epistolarna stanowi nie tylko istotny egodokument odsłaniający tajniki biografii duchowej młodopolskiego artysty. Jest to zarazem ważne świadectwo zainteresowania pokolenia przełomu XIX i XX wieku tą częścią dziedzictwa romantycznego, która przez ich poprzedników była traktowana podejrzliwie i z pewną niechęcią.
  PubDate: Fri, 27 Jun 2025 00:00:00 +020
[„Zapylona droga”] Krzysztofa Kamila Baczyńskiego.
Próba krytyki genetycznej
- Authors: Katarzyna Płońska
  Abstract: Celem artykułu jest próba analizy i interpretacji pod kątem krytyki genetycznej opowiadania z czasu wojny pt. Zapylona droga… Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Omawiany utwór istnieje tylko w jednym brulionowym przekazie rękopiśmiennym i nigdy nie został opublikowany, dlatego analiza ta jest analizą przed-tekstu zgodnie z definicją Pierre-Marca de Biasiego. Wykorzystując metodę krytyki genetycznej, krok po kroku odtworzono proces tworzenia opowiadania przez Baczyńskiego, który pisał pod wpływem chwili, bez szczegółowego planu, co widać na przykładzie licznych zmian koncepcyjnych. Jedynie krótka notatka świadczy o zaplanowaniu jednego wątku, a rysunki na marginesach i skreślone wyliczenia wskazują na głębokie zastanowienie nad dalszym ciągiem fabuły i próby wyobrażenia sobie przestrzeni utworu.
  PubDate: Fri, 27 Jun 2025 00:00:00 +020

HOME > Browse the 73 Subjects covered by JournalTOCs
Subject	Total Journals